آزمایش اسپرم و نتایج آن
.
آزمایش اسپرم که تحت عنوان تست شمارش اسپرم نیز شناخته می شود سلامت و زنده بودن اسپرم مرد را تجزیه و تحلیل می کند.
منی حاوی اسپرم (به همراه سایر مواد قندی و پروتئین) است که در هنگام انزال آزاد می شود. از طریق آزمایش مایع منی سه عامل اصلی سلامت اسپرم ارزیابی می شود:
- تعداد اسپرم
- شکل اسپرم
- حرکت اسپرم که با عنوان “تحرک اسپرم” نیز شناخته می شود.
پزشکان معمولا برای اطمینان از سلامت اسپرم دو یا سه آزمایش جداگانه انجام می دهند.
این آزمایشات بر اساس اعلام انجمن شیمی بالینی آمریکا (AACC) باید حداقل هر هفت روز یکبار و در طی یک دوره دو یا سه ماهه انجام شوند.
تعداد اسپرم ها روزانه متفاوت است و با استفاده از میانگین نمونه ها می توان به یک نتیجه قطعی رسید.
چرا آزمایش اسپرم انجام می دهیم؟
آزمایش ناباروری مردان
آزمایش اسپرم اغلب به زوجینی که برای بارداری دچار مشکل هستند توصیه می شود. این آزمایش به پزشک در تشخیص ناباروری مرد و همچنین به تعیین این که آیا تعداد کم اسپرم یا اختلال عملکرد اسپرم دلیل ناباروری است کمک می کند.
آزمایش موفقیت وازکتومی
مردانی که وازکتومی داشته اند برای اطمینان از عدم وجود اسپرم در منی خود آزمایش اسپرم انجام می دهند.
در وازکتومی لوله هایی که اسپرم را از بیضه ها به آلت تناسلی می فرستند بریده و بسته شده و باعث ناباروری دائمی می شود.
پزشکان اغلب پس از وازکتومی توصیه می کنند که مردان به مدت سه ماه و هر ماه یک بار برای اطمینان از وجود نداشتن اسپرم در منی آزمایش اسپرم انجام دهند.
در مورد وازکتومی بیشتر بخوانید
چگونگی آماده شدن برای آزمایش اسپرم
پزشک درباره آماده شدن برای آزمایش اسپرم به شما اطلاعاتی خواهد داد. پیروی از این دستورالعمل ها برای رسیدن به نتایج دقیق بسیار مهم است.
برای داشتن بهترین نمونه لازم است:
- 24 تا 72 ساعت قبل از آزمایش از انزال جلوگیری کنید.
- دو تا پنج روز قبل از آزمایش از مصرف الکل، کافئین و داروهایی مانند کوکائین و ماری جوانا خودداری کنید.
- طبق دستور پزشک مصرف داروهای گیاهی مانند اکیناسه سنت جان را متوقف کنید.
- طبق دستور پزشک از مصرف هرگونه داروی هورمونی خودداری کنید.
- در مورد داروهای مصرفی با پزشک خود صحبت کنید.
آزمایش اسپرم چگونه انجام می شود؟
برای آزمایش اسپرم باید نمونه منی را به پزشک خود تحویل دهید. چهار روش اصلی برای جمع آوری نمونه مایع منی وجود دارد:
- استمناء
- رابطه جنسی با کاندوم
- رابطه جنسی و برداشت قبل از انزال
- انزال تحریک شده توسط برق
استمناء مطلوب ترین روش برای گرفتن نمونه تمیز محسوب می شود.
گرفتن نمونه خوب برای آزمایش اسپرم
برای گرفتن نمونه آزمایش خوب دو عامل اصلی بسیار مهم وجود دارد. اول، منی باید در دمای بدن نگه داشته شود.
نتایج در صورت بسیار گرم یا سرد بودن نادرست خواهند بود. دوم، مایع منی باید طی 30 تا 60 دقیقه پس از خارج شدن از بدن به محل آزمایش تحویل داده شود.
تداخل آزمایش اسپرم
برخی عوامل از جمله موارد زیر می توانند بر روی آزمایش تأثیر منفی بگذارند:
- تماس منی با اسپرم کش
- انجام دادن آزمایش در صورت داشتن بیماری یا استرس
- اشتباه تکنسین آزمایشگاه
- آلودگی نمونه
خطرات شناخته شده ای در رابطه با آزمایش اسپرم وجود ندارد.
در صورتی که نتایج آزمایش منی در حد طبیعی نبوده و نحوه رسیدگی به نمونه از عوامل خطا نباشد این احتمال وجود دارد که پزشک این مسئله را در نظر بگیرد که شما مواد زیر که می تواند بر روی تعداد اسپرم تأثیر بگذارد را مصرف می کنید:
- الکل
- کافئین
- داروهای گیاهی مانند اکیناسه سنت جان
- استفاده از داروهای تجویزی شناخته شده برای کاهش تعداد اسپرم مانند سایمتیدین
- مصرف تفریحی مواد مخدر
- تنباکو
بیشتر بخوانید: 7 نکته برای اسپرم سالم و قوی
آزمایش اسپرم در خانه
آزمایش اسپرم خانگی نیز وجود دارد. با این حال آن ها تنها تعداد اسپرم را بررسی کرده و تحرک یا شکل اسپرم را تجزیه و تحلیل نمی کنند.
نتایج آزمایشات در خانه معمولاً طی 10 دقیقه در دسترس است.
تعداد نرمال اسپرم (بالاتر از 20 میلیون اسپرم در هر میلی لیتر منی) لزوماً به معنای باروری مردان نیست زیرا در این آزمایش تمام دلایل احتمالی ناباروری بررسی نمی شود.
اگر نگران باروری خود هستید بهتر است یک تست آزمایشگاهی توسط یک متخصص پزشکی انجام شود. با انجام این آزمایش ارزیابی جامع تری از باروری خواهید داشت.
نتایج عادی آزمایش اسپرم چیست؟
نتایج آزمایش شما پس از جمع آوری نمونه اسپرم و بسته به آزمایشگاهی که می روید باید طی 24 ساعت تا یک هفته آماده باشد.
پزشک هنگام بررسی نتایج آزمایش اسپرم عوامل بسیاری را در نظر خواهد گرفت. این آزمایش بعد از وازکتومی برای بررسی وجود اسپرم انجام می شود اما آزمایش مربوط به مسائل باروری بسیار پیچیده تر است.
پزشک هر یک از نتایج زیر را در نظر می گیرد:
شکل اسپرم
شکل گرفتن بیش از 50 درصد اسپرم ها به طور معمول یک نتیجه طبیعی محسوب می شود.
شکل گرفتن غیر طبیعی بیش از 50 درصد اسپرم ها باعث کاهش باروری می شود. در آزمایشگاه ممکن است ناهنجاری های موجود در سر، قسمت میانی و یا دم اسپرم تشخیص داده شود.
همچنین احتمال نابالغ بودن اسپرم وجود دارد که در نتیجه قادر به بارور کردن مؤثر تخمک نخواهد بود.
حرکت اسپرم
برای نتیجه طبیعی بیش از 50 درصد اسپرم ها باید یک ساعت پس از انزال به طور عادی حرکت کنند.
حرکت اسپرم یا تحرک برای باروری از اهمیت زیادی برخوردار است زیرا اسپرم باید برای بارور کردن یک تخمک حرکت کند.
اسپرم از طریق یک سیستم خودکار برای بررسی حرکات تجزیه و تحلیل شده و نتایج در مقیاس 0 تا 4 نشان داده می شوند.
نمره 0 به این معناست که اسپرم در حال حرکت نیست و نمره 3 یا 4 نشان دهنده حرکت خوب است.
pH
برای دستیابی به یک نتیجه طبیعی، pH باید بین 7.2 تا 7.8 باشد. pH بالاتر از 8.0 می تواند نشان دهنده عفونت اهدا کننده باشد.
نتیجه ی پایین تر از 7.0 می تواند نشان دهده وجود آلودگی یا مسدود بودن مجاری انزالی باشد.
میزان مایع منی
میزان منی برای نتیجه طبیعی باید بیشتر از 2 میلی لیتر باشد. میزان کم منی می تواند نشان دهنده مقدار کم اسپرم برای بارور کردن تخمک باشد. میزان اضافی نیز می تواند به معنای رقیق بودن اسپرم موجود باشد.
تبدیل به مایع
منی بعد از 15 تا 30 دقیقه به مایع تبدیل می شود. اگرچه منی در ابتدا غلیظ است، توانایی آن برای تبدیل شدن به مایع یا یک ماده رقیق به حرکت اسپرم کمک می کند.
در صورتی که منی طی 15 تا 30 دقیقه به مایع تبدیل نشود می تواند باروری را تحت تأثیر قرار دهد.
تعداد اسپرم
تعداد طبیعی اسپرم ها در آزمایش باید بین 20 تا بیش از 200 میلیون باشد. این نتیجه تحت عنوان تراکم اسپرم نیز شناخته می شود. باروری در صورت کم بودن این تعداد می تواند مشکل تر باشد.
ظاهر مایع منی
شکل ظاهری باید به رنگ سفید تا خاکستری و لکه دار باشد. مایع منی که رنگ قهوه ای مایل به قرمز دارد می تواند نشان دهنده وجود خون و رنگ زرد نشان دهنده زردی یا اثر جانبی یک دارو باشد.
نتایج غیر طبیعی آزمایش اسپرم به چه معناست؟
اسپرم غیرطبیعی در رسیدن و نفوذ به تخم ها مشکل داشته و برداشتن آن دشوار خواهد بود. نتایج غیر طبیعی می تواند نشان دهنده موارد زیر باشد:
- ناباروری
- عفونت
- عدم تعادل هورمونی
- بیماری مانند دیابت
- نقص در ژن
- قرار گرفتن در معرض تابش
پزشک احتمالاً در صورت غیر طبیعی بودن نتایج آزمایش به شما توصیه می کند آزمایش های اضافی انجام دهید. این آزمایشات شامل موارد زیر است:
- آزمایشات ژنتیک
- تست هورمون
- ادرار پس از انزال
- نمونه برداری از بافت بیضه
- آزمایش سلول های ایمنی ضد اسپرم
چشم انداز پس از آزمایش اسپرم
نتایج آزمایش اسپرم به دلیل جمع آوری و تجزیه و تحلیل دقیق نمونه های مختلف بسیار قطعی است. این آزمایش با ارائه اطلاعات متنوع می تواند به تعیین عوامل تأثیرگذار در باروری شما کمک کند.
این احتمال وجود دارد که پزشک در صورت غیرطبیعی بودن نتایج آزمایش توصیه کند به یک متخصص باروری مراجعه کنید.
بیشتر بخوانید: درمان ناباروری
در کلینیک اورولوژی الهام – دکتر علی حاجب، متخصص اورولوژی انواع درمان های تشخیصی برای بیماری ها و یا مشکلات جنسی و ناباروری را ارائه می دهد.
برای دریافت نوبت از کلینیک الهام درغرب تهران با شماره های زیر تماس بگیرید.
تلفن ثابت
تلفن همراه
آدرس:
تهران، شهرک غرب، بلوار فرحزادی، دویست متر بالاتر از بلوار دادمان، کوچه ناخدا محتاج، انتهای بن بست، پلاک یک، طبقه یک
