معرفی انواع اختلالات مثانه
سیستم ادراری معمولا در معرض آسیب های مختلف قرار می گیرد. اختلالات مثانه توسط انواع عوامل مضر و مختلفی ایجاد می شوند، اما پزشک این مشکلات را تشخیص داده و درمان می کند.
پس از تشخیص علت بیماری مثانه، درمان مناسب برای بیمار انتخاب می شود. نه تنها نفوذ میکرو فلورهای بیماری زا، بلکه هیپوترمی و نئوپلاسم ها نیز در ایجاد آسیب نقش دارند.
بیماری های مثانه را باید جدی گرفت، زیرا عدم درمان بیماری منجر به بروز عوارض جدی خواهد شد. معمولا در سیستم ادراری و سایر اندام ها مانند کلیه ها ضایعاتی وجود دارد.
اختلالات مثانه از جمله دلایلی هستند که بیماران به دنبال مراقبت های پزشکی می روند.
معمولا زنان نسبت به مردان بیشتر به این بیماری مبتلا می شوند و از درد هنگام ادرار شکایت دارند.
انواع اختلالات مثانه
اختلالات عملکردی مثانه انواع مختلفی دارند که از جمله رایج ترین آن ها می توان به سیستیت، لکوپلاکیا، پولیپ، سنگ کلیه و نوروزیس اشاره کرد.
انواع اختلالات و آسیب های مثانه باید به موقع تشخیص داده شده و درمان شود.
مثانه یک اندام توخالی کوچک است که همانند مخزنی برای ادرار عمل کرده و عملکرد آن در اثر آسیب دیدگی مختل می شود.
بیماری های مثانه به دلیل ویژگی آناتومیکی ساختار سیستم ادراری معمولا در زنان و کودکان دیده شده و در مردان کمتر رایج است.
دیورتیکول خونی
این آسیب با فرورفتگی های مختلف ساکولار در دیواره اندام های متصل به کانال نخاعی مشخص می شود.
وجود ضایعات متعدد نادر است و پزشکان در اکثر موارد یک دیورتیکول منفرد را مشاهده می کنند. به عنوان یک قاعده کلی، دیورتیکول ها در پشت یا کنار مثانه قرار می گیرند.
این بیماری به دلیل رشد غیر طبیعی یک ضایعه در رحم ایجاد می شود. دیورتیکول اکتسابی نیز وجود دارد که در نتیجه آدنوم پروستات رخ می دهد.
در صورت تشکیل ضایعات، ادرار در بخش هایی جداگانه و ابتدا از مثانه و سپس از دیورتیکول ها خارج می شود.
التهاب مثانه
سیستیت رایج ترین بیماری مثانه است که در زنان و مردان و همچنین کودکان تشخیص داده می شود، هرچند این آسیب به ندرت در مردان رخ می دهد.
در این بیماری در نتیجه نفوذ میکروارگانیسم های بیماری زا از طریق روده و دستگاه تناسلی به بدن، در مثانه فرآیندهای التهابی رخ می دهد.
التهاب مثانه بیشتر در افرادی که سبک زندگی بی تحرک دارند دیده می شود. در چنین وضعیتی ادرار دچار رکود شده و یک محیط مناسب برای تولید مثل میکروارگانیسم ها فراهم می کند.
سیستیت با تکرر ادرار و به دنبال آن درد و سوزش مشخص شده و گاهی نیاز کاذب برای ادرار کردن و درد در ناحیه تحتانی شکم و کمر نیز وجود دارد.
ادرار رنگ و بوی متفاوتی داشته و حاوی ناخالصی هایی مانند خون و چرک خواهد بود. سیستیت گاهی نیز علائمی همچون ضعف و تب به همراه خواهد داشت.
پاپیلوم ها
این ضایعات خوش خیم که تمایل به تحلیل رفتن و تبدیل شدن به سرطان دارند معمولا در افراد بالغ دیده می شوند.
اگر پاپیلوم ها روی سطح مثانه قرار داشته باشند علائمی ایجاد نمی کنند، اما در صورت قرار گرفتن در لایه های عمیق، هماچوری تشخیصی رخ می دهد.
دیاتز نمکی
این مشکل با تجمع بیش از حد نمک در مثانه رخ می دهد. نمک عناصری با اندازه های مختلف را تشکیل داده که غشای مخاطی را تخریب می کنند و باعث التهاب می شوند.
این وضعیت به طور مکانیکی به اندومتر آسیب رسانده و در خروج ادرار اختلال ایجاد می کند.
بیشتر بخوانید : تست نوار مثانه (تست یورودینامیک)
سیستالژی یا نوروزیس
این بیماری مثانه در زنان نسبت به مردان بیشتر دیده می شود و دلیل آن بی ثباتی عاطفی است. معمولا آسیب در نتیجه اختلالات هورمونی، عملکرد نامناسب سیستم عصبی و عفونت در بدن رخ می دهد.
عوامل دیگر نیز بر پیشرفت نوروزیس تأثیر می گذارند. همچنین نوروزیس میان زنانی که تمایلی به آمیزش جنسی ندارند رایج تر است.
این بیماری در بیماران با زمینه اختلالات روانی رخ داده و به جای سیستم ادراری بیشتر به مشکلات روانی مربوط می شود.
سنگ کلیه
تشکیل سنگ، شن و ماسه که به دلیل اختلالات متابولیک، کم آبی و کمبود نور خورشید رخ می دهد از علائم بیماری های مثانه است و افراد در هر سنی و حتی در نوزادی از این بیماری رنج می برند.
پس از تشکیل سنگ خطر پارگی اندام ها وجود دارد و حرکت سنگ ها منجر به انسداد مجاری ادراری و ایجاد درد شدید و پارگی مثانه می شود.
وجود سنگ و ماسه دردی با شدت های مختلف به ویژه هنگام خروج سنگ ها ایجاد می کند. همچنین وجود شن و ماسه به دلیل اثر مکانیکی روی غشای مخاطی، باعث افزایش التهاب می شود.
در چنین وضعیتی رنگ ادرار کدر شده و با خون مخلوط می شود. ماهیت ادرار نیز مختل شده و در حالی که حجم ادرار کم است، نیاز مکرر به ادرار کردن وجود دارد.
در برخی موارد، سنگ کلیه علائمی همچون استفراغ، حالت تهوع، هیپرترمی و افزایش فشار خون به همراه خواهد داشت.
تومورها
تومورهای خوش خیم یا بدخیم در اپیتلیوم و همچنین بافت همبند قرار گرفته و در داخل مثانه و سلول سنگفرشی نیز دیده می شوند.
تومورها معمولا به عنوان عارضه پاپیلوم های درمان نشده ظاهر شده و افرادی که از آسیب مزمن سیستم ادراری و ناهنجاری های رشدی رنج می برند نیز به سرطان مبتلا می شوند.
سرطان با تکرر و سوزش ادرار مشخص شده و به دلیل وجود نئوپلاسم ها، درد به شکل قولنج حاد کلیوی و همچنین درد خفیف در ناحیه کمر ظاهر می شود. در موارد پیشرفته بیماری متاستاز رخ می دهد.
لکوپلاکیا
یکی از علائم بیماری مثانه تغییراتی است که در نتیجه آن ها اپیتلیوم سفت و کراتینه می شود. لکوپلاکیا که یکی از عوارض سیستیت در نظر گرفته می شود و همچنین سنگ کلیه، در نتیجه یک واکنش شیمیایی یا مکانیکی در مخاط مجاری ادراری رخ می دهند.
بیشتر بخوانید : 10 میوه و غذا برای سلامت مثانه
آتونیا
ادرار غیرارادی یکی از علائم اصلی اختلالات مثانه است. زمانی که انتهای عصبی که تکانه ها را از طناب نخاعی به مثانه می فرستد آسیب ببیند، فرد به این بیماری مبتلا می شود.
آسیب دیدگی کمر یکی از علل بروز این مشکل است و در صورت وقوع این نوع آسیب، ادرار به طور کامل تخلیه نشده و مثانه پر می ماند.
آتونیا با بی اختیاری ادرار، درد و جریان ضعیف ادرار که هنگام فشار دادن دیواره صفاق افزایش می یابد مشخص می شود.
پولیپ
پولیپ ها یا برآمدگی های دستگاه ادراری بر روی غشای مخاطی تشکیل شده و اندازه آن ها در صورت عدم درمان، افزایش می یابد. این بیماری در اکثر موارد خطرناک نیست و علائمی ایجاد نمی کند.
وجود نداشتن علائم یکی از دلایلی است که پولیپ ها به موقع درمان نمی شوند. تنها با افزایش ضایعات و ظاهر شدن اولین علائم به شکل اختلال در خروج ادرار متوجه این بیماری خواهید شد.
در صورت بروز این مشکل برای طبیعی شدن روند خروج ادرار سیستوسکوپی توصیه می شود.
ترکیدن حباب
در برخی موارد دیواره های مثانه دچار پارگی شده و علائمی مانند پریتونیت و دیزوری ایجاد می کند.
پارگی گاهی خارج صفاقی بوده و هیچ ارتباطی با حفره شکمی وجود ندارد. در صورت بروز پارگی داخل صفاقی حفره های شکم به یکدیگر متصل می شوند.
فیستول
علائم بیماری مثانه در زنان و مردان به محل فیستول بستگی دارد. فیستول گاهی در نزدیکی روده قرار گرفته و مثانه و روده را به یکدیگر وصل می کند.
در این وضعیت محتویات اندام ها به روده ها و سپس به مثانه ریخته می شوند. فیستول در زنان مجاری ادراری و واژن را به یکدیگر متصل کرده و باعث تحریک شدید، مسمومیت و التهاب می شود.
نشانه اصلی فیستول نشت ادرار از طریق واژن، مقعد یا یک سوراخ خارجی در پوست است.
تبخال
اخیرا پزشکان تبخال تناسلی را تشخیص داده اند که توسط ویروس نوع دوم که در ظهور تبخال تناسلی نقش دارد ایجاد می شود. تبخال در مردان باعث التهاب پروستات یا اورتریت شده و فرآیند التهابی از این اندام ها به مثانه گسترش می یابد.
سایر بیماری ها
بیماری های مثانه در مردان و زنان همیشه با فرآیندهای پاتولوژیک همراه نیستند.
گاهی بیماری در نتیجه عملکرد غیرطبیعی کلیه و بیماری های اندام تناسلی که مثانه را درگیر می کنند رخ می دهد. پزشکان همچنین قادر به تشخیص بیماری های زیر هستند:
- سیستوسل : در این وضعیت که نتیجه بارداری، زایمان سخت، چاقی، وجود نئوپلاسم ها، برداشتن وزنه های سنگین، یبوست و همچنین مداخلات جراحی و موارد دیگر است، واژن و مثانه دچار افتادگی می شوند.
- اکستروفی : یک نقص نادر که مثانه در خارج از رحم رشد می کند.
- کیست : دانشمندان تا به حال نتوانسته اند علت تشکیل کیست ها را شناسایی کنند. بر اساس برخی فرضیه ها، کیست به دلیل نقص رشد سیستم ادراری در دوران جنینی رخ می دهد. کیست برای مدت طولانی علائمی ایجاد نمی کند، اما به محض ورود یک میکروارگانیسم بیماری زا، ضایعات شروع به رشد کرده و باعث درد و انسداد مجرای خروجی ادرار می شوند.
- اسکلروز : این بیماری دهانه مثانه را تحت تاثیر قرار می دهد.
- اندومتریوز : میکروارگانیسم های بیماری زا قادر به نفوذ به مخاط بافت آندومتر مثانه هستند.
در برخی موارد نیز بیماری سل مثانه توسط پزشکان تشخیص داده می شود. در این وضعیت عامل ایجاد کننده بیماری از کلیه ها به داخل مثانه نفوذ کرده و باعث تخریب بافت داخلی آن خواهد شد.
در نتیجه این بیماری در بافت داخلی مثانه ندول ایجاد می شود. پس از بهبود ندول ها در جای آن ها زخم باقی می ماند که منجر به اختلال در عملکرد مثانه و کاهش اندازه آن می شود.
با ورود پاتوژن های بیماری زا سپسیس رخ می دهد که عارضه خطرناک و مرگبار بیماری مثانه است. عفونت خون نتیجه ترومای مثانه و همچنین نفوذ پاتوژن ها به داخل خون است.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد
بیمار به تنهایی قادر به تشخیص و درمان صحیح بیماری نیست، بنابراین برای تشخیص هرگونه ناهنجاری به پزشک مراجعه کنید. در نتیجه با مشاهده هر علامتی که نشان دهنده بیماری مثانه باشد باید با پزشک مشورت کرد.
اگر علائم شدید نباشند می توان به یک پزشک عمومی مراجعه کرد و در صورت لزوم پس از معاینه به یک متخصص اورولوژی که در درمان بیماری های سیستم ادراری تخصص دارد ارجاع داده خواهید شد.
در برخی موارد نیز برای تشخیص بیماری های عفونی، سرطان و بیماری های عفونی لازم است با متخصص زنان مشورت کنید.
در صورت وجود درد حاد و اختلال در ادرار بهتر است با اورژانس تماس بگیرید و مشخص خواهد شد که می توان قبل از ملاقات با پزشک داروی مسکن مصرف کرد یا خیر.
خلاصه
مثانه یک اندام توخالی در قسمت تحتانی شکم و محل دخیره ادرار است. انواع بیماری هایی که موجب اختلالات در عملکرد مثانه می شوند عبارتند از:
- سیستیت یا التهاب مثانه در اثر عفونت
- بی اختیاری ادرار یا از دست دادن کنترل مثانه
- مثانه بیش فعال یا وضعیتی که مثانه ادرار را در زمان نامناسبی به بیرون فشار می دهد.
- سیستیت بینابینی یا یک مشکل مزمن که باعث درد مثانه و تکرر و فوریت ادرار می شود.
- سرطان مثانه
پزشکان بیماری های مثانه را با استفاده از آزمایش های مختلف از جمله آزمایش ادرار، عکسبرداری با اشعه ایکس و معاینه دیواره مثانه با اسکوپی به نام سیستوسکوپ تشخیص می دهند.
درمان به علت بروز مشکل بستگی داشته و شامل مصرف دارو و در موارد شدید جراحی خواهد بود.
علائم اختلالات مثانه به طور قابل توجهی زندگی فرد را مختل می کند، بنابراین برای تشخیص و درمان انواع اختلالات عملکردی مثانه می توانید به کلینیک اورولوژی الهام مراجعه کنید.
برای دریافت مشاوره و یا نوبت حضوری برای درمان زائده های پوستی، با شماره تلفن های : ۰۲۱۸۸۰۷۳۱۳۶ و یا از طریق تماس تلفنی و یا واتساپ با شماره ۰۹۳۳۷۸۳۶۸۲۰ در تماس باشید.
سایر شماره تماس های کلینک : 02188591523 و 02188591358
آدرس ما را در صفحه تماس با ما مشاهده کنید.
