اورولوژی چیست؟ متخصص اورولوژی چه کاری انجام می دهد؟

متخصص اورولوژی یا اورولوژیست پزشکی است که در بیماری های دستگاه ادراری مردان، زنان، کودکان و مشکلات دستگاه تولید مثل تخصص دارد. این بیماری ها متنوع و مختلف هستند، از تکرر ادرار گرفته تا کمی ادرار و ناباروری مردان.

همچنین اورولوژیست بیماری ‌های اندام های تولید مثل و غدد آدرنال (فوق کلیوی) را هم درمان می کند. غدد آدرنال روی کلیه ها قرار گرفته اند. سیستم تولید مثل مردان و زنان به سیستم ادراری متصل هستند.

شاید اصطلاح «دستگاه ادراری تناسلی» را شنیده باشید که به علائم، بیماری ها یا درمان هر دو سیستم ذکر شده اشاره می کند.

در این مطلب از سایت کلینیک الهام قصد داریم تا علاوه بر معرفی رشته اورولوژی بدانیم که متخصص اورولوژی کیست و اورولوژیست چه کاری انجام می دهد؟ در اولین قدم با معرفی اورولوژی آغاز میکنیم.

اورولوژی چیست؟

منظور از اورولوژی چیست؟ در واقع اورولوژیست شاخه ای از پزشکی است که بر بیماری های دستگاه ادراری و دستگاه تناسلی مردان تمرکز دارد. سیستم ادراری، بدن را با تصفیه مواد زائد و سموم و خارج ساختن از بدن پاک می کند. دستگاه ادراری شامل موارد زیر است:

• مثانه
• کلیه ها
• میزنای
• میزراه

برخی از متخصصان اورولوژی بیماری های کلی دستگاه ادراری را درمان می کنند. سایرین نوع خاصی از ارولوژی را درمان میکنند از جمله:

• ارولوژی زنان که به شرایط دستگاه تناسلی و ادراری زن توجه دارد.
• ناباروری مردان که بر مشکلات مانع از تولد فرزند طی رابطه با همسر خود تمرکز دارد.
• عصب شناسی که بر مشکلات ادراری به واسطه شرایط سیستم عصبی متمرکز است.
• اورولوژی کودکان که به مشکلات ادراری در کودکان می پردازد.
• سرطان شناسی اورولوژی که بر سرطان های دستگاه ادراری از جمله مثانه ، کلیه ها ، پروستات و بیضه ها تمرکز دارد.

همچنین اورولوژیست بیماری ‌های اندام های تولید مثل و غدد فوق کلیوی آدرنال را هم درمان می کند. غدد آدرنال روی کلیه ها قرار گرفته اند. سیستم تولید مثل مردان و زنان به سیستم ادراری متصل هستند.

شاید اصطلاح «دستگاه ادراری تناسلی» را شنیده باشید که به علائم، بیماری ها یا درمان هر دو سیستم ذکر شده اشاره می کند.

متخصص اورولوژی(اورولوژیست) یا متخصص جراح کلیه و مجاری ادرار

اورولوژیست ها بیماری­ های دستگاه ادراری را در مردان و زنان و همچنین هر چیزی را که مربوط به دستگاه تناسلی در مردان است (مانند بیماری های مقاربتی، عفونت، مشکلات جنسی و . . . ) را تشخیص داده و درمان می کنند.

در برخی موارد، متخصصان ارولوژی ممکن است عمل جراحی انجام دهند. به عنوان مثال ، آنها ممکن است سرطان را از بین برده یا انسداد دستگاه ادراری را باز کنند.

متخصصان ارولوژی در محیط های مختلفی از جمله بیمارستان ها ، درمانگاه های خصوصی و مراکز ارولوژی فعالیت می کنند.

مجاری ادراری سیستمی است که ادرار را در بدن ایجاد ، ذخیره و از آن خارج میکند. متخصص اورولوژی می تواند هر بخشی از این سیستم را درمان کند از جمله:

• کلیه ها : عضوهایی هستند که ضایعات را از خون بیرون برده و ادرار تولید میکنند.
• حالب : لوله هایی هستند که ادرار به واسطه آن از کلیه ها خارج شده و به سمت مثانه میرود.
• مثانه : کیسه توخالی که ادرار را ذخیره می کند.
• مجرای ادرار : مجرای که ادرار از مثانه حرکت کرده و از بدن خارج می شود.
• غدد آدرنال : غده هایی هستند که در بالای هر کلیه قرار دارند و باعث آزاد شدن هورمون ها می شوند.

همچنین ارولوژیست ها تمام قسمت های سیستم تولید مثل مردان را درمان می کنند: این اجزا شامل:

• آلت تناسلی مردانه : ارگانی است که ادرار را آزاد کرده و اسپرم را از بدن خارج می کند.
• پروستات : غده زیر مثانه است که مایعات را به اسپرم اضافه می کند تا منی تولید کند.
• بیضه ها : که دو عضو بیضی شکل موجود در داخل کیسه بیضه هستند که هورمون تستوسترون را تولید کرده و اسپرم تولید می کنند.

متخصص اورولوژی چه بیماری هایی را درمان می‌کند؟

ارولوژی مردان شامل موارد زیر است:

• سرطان مثانه ، کلیه ها ، آلت تناسلی ، بیضه ها و غدد آدرنال و پروستات
• بزرگ شدن غده پروستات
• اختلال نعوظ، عملکرد نعوظ ، یا مشکل در نگه داشتن و یا نعوظ
• ناباروری
• سیستیت بینابینی که به آن سندرم مثانه دردناک نیز گفته می شود
• بیماری های کلیوی
• سنگ کلیه
• پروستاتیت که التهاب غده پروستات است
• عفونت ادراری (UTI)
• واریکوسل یا رگهای بزرگ شده در کبد
• خون در ادرار (هماتوری)

اورولوژی زنان شامل موارد زیر است:

• پرولاپس مثانه یا افتادن مثانه داخل واژن
• سرطان مثانه، کلیه ها و غدد آدرنال
• سیستیت بینابینی
• سنگ کلیه
• مثانه بیش فعال
• عفونت های ادراری (UTI)
• بی اختیاری ادرار

اورولوژی کودکان شامل موارد زیر است:

• شب ادراری
• انسداد و سایر مشکلات مربوط به ساختار دستگاه ادراری
• بیضه های غیرمتعارف

متخصصان ارولوژی از چه رویه هایی استفاده میکنند؟

هر متخصص اورولوژی که شما را معاینه کند کارش را با یکی از این تست ها یا بیشتر آغاز میکند تا بفهمد شما چه شرایطی دارید:

• آزمایش های تصویربرداری مانند سی تی اسکن ، اسکن MRI یا سونوگرافی که به آنها اجازه می دهد داخل دستگاه ادراری شما را ببینند.
• آنها می توانند یک سیستوگرام سفارش دهند که شامل گرفتن عکس های اشعه ایکس از مثانه شما است.
• متخصص اورولوژی شما می تواند سیستوسکوپی را انجام دهد. این امر شامل استفاده از دامنه نازک به نام سیستوسکوپ برای دیدن قسمت داخلی مجرای ادرار و مثانه شماست.
• آنها می توانند آزمایش ادرار باقیمانده پس از خالی شدن مجرا را انجام دهند تا دریابند که ادرار با چه سرعتی از بدن شما حین ادرار خارج می شود. همچنین نشان می دهد که بعد از ادرار ، چه مقدار از آن در مثانه شما باقی می ماند.
• آنها میتوانند از یک نمونه ادرار استفاده کنند تا باکتری هایی که ایجاد عفونت میکنند را شناسایی کنند.
• آنها می توانند آزمایش ادرودینامیک را برای اندازه گیری فشار و حجم داخل مثانه شما انجام دهند.

همچنین متخصصان ارولوژی برای انجام انواع متفاوتی عمل جراحی نیز آموزش می بینند که شامل موارد زیر می باشد:

• بیوپسی مثانه ، کلیه یا پروستات
• سیستکتومی که شامل از بین بردن مثانه برای درمان سرطان است.
• شکسته شدن سنگ کلیه
• پیوند کلیه  که شامل تعویض یک کلیه بیمار با یک کلیه سالم است.
• روشی برای باز کردن انسداد
• ترمیم نقص های ناشی از آسیب عضلانی یا عصبی
• ترمیم اندام های ادراری که به خوبی شکل نگرفته اند.
• پروستاتکتومی که شامل از بین بردن تمام یا بخشی از غده پروستات برای درمان سرطان پروستات است.
• روش زنجیر که شامل استفاده از نوارهای مش برای حفاظت از مجرای ادرار و بسته نگه داشتن آن برای درمان بی اختیاری ادرار است.
• برداشتن مجرای پروستات که شامل برداشتن بافت اضافی از پروستات بزرگ شده است.
• یورتروسکوپی  که شامل استفاده از یک مقیاس برای از بین بردن سنگ در کلیه ها و مجرای ادرار است.
• وازکتومی برای جلوگیری از بارداری

بیشتر بخوانید : عمل وازکتومی و آنچه باید بدانید

چه زمانی باید به یک متخصص اورولوژی مراجعه کنید؟

پزشک عمومی و اولیه شما می تواند مشکلات خفیف ادرار مانند عفونت های ادراری شما را درمان کند.

اگر علائم شما بهبود نیافته یا اگر شرایطی دارید که به درمان هایی نیاز ندارد ، ممکن است پزشک عمومی و اولیه شما را به اورولوژیست ارجاع دهد.

در صورت تجربه موارد زیر باید به اورولوژیست مراجعه کنید:

• مشکل در دفع ادرار مثل عدم توانایی در شروع ادرار، جریان قوی ادرار، درد، ادرار کف آلود، خون در ادرار
• تغییر در دفع ادرار مثل تکرر ادرار و احساس نیاز مداوم به دفع
• مشکل در ایجاد و حفظ نعوظ
• ناباروری
• احساس افتادن چیزی از بالا به داخل واژن یا سنگینی در آن ناحیه
• درد لگن
• دفع ادرار در خواب یا حین عطسه، خنده، سرفه یا ورزش

ممکن است لازم باشد که شما برای برخی از شرایط خاص خود به یک متخصص ارولوژی و متخصص دیگری مراجعه کنید.

به عنوان مثال ، مردی که مبتلا به سرطان پروستات است می تواند به یک متخصص سرطان به نام “آنکولوژیست” و یک متخصص اورولوژی مراجعه کند.

در صورتی که یک پزشک اورولوژیست هر دو تخصص را داشته باشد انکوارولوژیست نامیده می شود.

چه زمانی متوجه می شوید که زمان مراجعه به یک متخصص اورولوژی است؟ وقتی که:

• در ادرار شما خون دیده شود.
• مشکلات جنسی یا بیماری های مقاربتی مانند زگیل تناسلی(هم آقایان و هم خانم ها) داشته باشید.
• نیاز مکرر یا فوری به دفع ادرار داشته باشید.
• درپایین کمر خود، لگن یا طرفین احساس درد داشته باشید.
• احساس درد و سوزش در حین ادرار داشته باشید.
• در دفع ادرار مشکل داشته باشید.
• ترشح ادرار داشته باشید.
• جریان ادرار ضعیف یا ادرار چکه ای داشته باشید.

اگر شما مرد هستید و علائم زیر را دارا هستید حتما باید به یک متخصص اورولوژی مراجعه کنید:

• کاهش میل جنسی
• وجود زگیل بر روی آلت یا اطراف آن
• توده ای در بیضه
• احساس درد در بیضه
• مشکل در نگه داری یا نعوظ

انواع تخصص های اورولوژی

اورولوژیست انواع بیماری ها را درمان می ‌کند. برخی اورولوژیست ها بدون جراحی درمان را انجام می دهند اما تمامی آن ها آموزش جراحی دیده ‌اند.

فوق تخصص اورولوژی در رشته های زیر وجود دارد:

اورولوژی کودکان

مسئولیت یک پزشک اورولوژی کودکان، شامل تشخیص مشکلات دستگاه ادراری و تناسلی در کودکان، اجرای تست‌ های عملیاتی مانند سیستوسکوپی و رادیولوژی و درمان بیماری‌ های مختلف است.

همچنین، متخصص اورولوژی کودکان باید با شرایط مربوط به کودکان آشنا بوده و توانایی برقراری ارتباط با آنها و خانواده‌ هایشان را داشته باشد. درمان بیماری های اورولوژیک در کودکان، معمولا شامل داروها، تغییرات رژیم غذایی و در موارد خاص، جراحی است.

هدف از درمان، بهبود عملکرد دستگاه ادراری و تناسلی کودکان و پیشگیری از بروز مشکلات جدی‌ تر است. با توجه به این که کودکان در مقایسه با بزرگسالان، احتمال بیشتری برای ابتلا به بیماری‌ های اورولوژی دارند، اورولوژی کودکان یک رشته بسیار مهم و حیاتی است که به بهبود سلامتی کودکان کمک می‌ کند.

آنکولوژی اورولوژی

آنکولوژی اورولوژی یا بخش آنکولوژی دستگاه ادراری و تناسلی، شعبه‌ ای از پزشکی است که به تشخیص و درمان سرطان‌ های دستگاه ادراری و تناسلی می‌ پردازد. این شاخه از پزشکی شامل تشخیص سرطان کلیه، سرطان مثانه، سرطان پروستات، سرطان بافت های نرم دستگاه تناسلی و سایر سرطان‌ های مربوط به دستگاه ادراری و تناسلی است.

آنکولوژی اورولوژی برای تشخیص سرطان‌ های دستگاه ادراری و تناسلی از روش‌ های مختلفی استفاده می‌ کند، از جمله تست‌ های خونی، اسکن‌ های تصویربرداری مانند سونوگرافی، توموگرافی و پتاسکن، آزمایشات بیوشیمیایی و آزمایشات بافتی.

درمان سرطان‌ های دستگاه ادراری و تناسلی نیز بسته به نوع سرطان، مرحله بیماری و وضعیت عمومی بیمار، شامل جراحی، رادیوتراپی، شیمی درمانی و درمان‌ های هدفمند می‌ شود.

با توجه به افزایش شیوع سرطان‌ های دستگاه ادراری و تناسلی در سال‌ های اخیر، آنکولوژی اورولوژی بسیار مهم و حیاتی است. پزشکان آنکولوژی اورولوژی با استفاده از آخرین پیشرفت‌ های علمی، تلاش می‌ کنند تا در تشخیص و درمان سرطان‌ های دستگاه ادراری و تناسلی بیماران، به بهترین نتیجه برسند.

تخصص پیوند کلیه

تخصص پیوند کلیه به فرایند جراحی انتقال کلیه از یک فرد به دیگری گفته می‌ شود. در این روش، کلیه سالم فرد داوطلب به بیماری که نیاز به کلیه جدید دارد منتقل می‌ شود. عملیات پیوند کلیه نیازمند تطابق سازگاری با گیرنده و دارای مخاطراتی مانند عفونت، خونریزی و اختلال در کارکرد کلیه است.

پیوند کلیه به شدت برای افرادی که نیاز به کلیه جدید دارند زندگی‌ بخش است. با این حال، تشخیص تطابق سازگاری بین گیرنده و داوطلب از اهمیت بسیاری برخوردار است و باید با دقت و دقت بالا انجام شود. همچنین، بعضی از مشکلات پس از عملیات پیوند کلیه ممکن است شامل عفونت، لخته خونی و اختلال در کارکرد کلیه باشد که نیازمند پیشگیری و درمان مناسب هستند.

تخصص داروهای جنسی

متخصص اورولوژی یا پزشکان ارولوژیست، پزشکانی هستند که در تشخیص و درمان بیماری‌ های جنسی و مجاری ادراری فعالیت می‌ کنند. آن‌ ها مسائل مربوط به سلامت جنسی و عملکرد جنسی را نیز بررسی و مورد درمان قرار می‌ دهند.

این پزشکان می‌ توانند درمان‌ هایی مانند داروها، جراحی‌ های پیشرفته انجام دهند. داروهای جنسی به عنوان یکی از زیر مجموعه‌های مهم در اورولوژی شناخته می‌ شوند. این داروها معمولا به منظور درمان مشکلاتی همچون ناتوانی جنسی، اختلالات نعوظ، درد در زمان رابطه جنسی و کمبود تحریک جنسی به کار می‌ روند.

امروزه با پیشرفت تکنولوژی و شناخت بیشتر در رابطه با داروهای جنسی، متخصصین اورولوژی برای درمان مشکلات جنسی با استفاده از داروهای نوین و مؤثر به بیماران خود کمک می‌ کنند. در این راستا، تغییر در شیوه زندگی و درمان‌ های فیزیکی نیز می‌تواند بهبود چشمگیری در عملکرد جنسی فرد داشته باشد. در کل، متخصصین اورولوژی با استفاده از دانش و تجربیات خود، برای درمان مشکلات جنسی در بیماران خود اقدام می‌ کنند و سعی می‌ کنند بهبود چشمگیری در سلامت جنسی آن‌ ها را به دست آورند.

ناباروری مردان

متخصص اورولوژی به عنوان یک پزشک متخصص در بررسی و درمان مشکلات سیستم تناسلی مردان نقش بسیار مهمی دارد. یکی از مشکلات شایع در این حوزه، ناباروری مردان است که ممکن است به علت عدم تولید اسپرم یا اختلال در رفتار آن‌ ها در محیط رحم باشد.

متخصصین اورولوژی با استفاده از تجهیزات پیشرفته و روش‌های مختلفی مانند آزمایشگاهی و تصویربرداری، برای تشخیص دقیق علل ناباروری مردان اقدام می‌کنند و درمان مناسب را برای آن‌ ها تعیین می‌ کنند.

در بسیاری از موارد، ناباروری مردان قابل درمان است و متخصصین اورولوژی با استفاده از روش‌ های متنوعی نظیر داروها، جراحی و روش‌ های همکاری جنسی، به بیماران خود کمک می‌ کنند تا این مشکل را حل کنند و فرصت موفقیت در باروری را افزایش دهند.

همچنین، متخصصین اورولوژی با ارائه شیوه‌ های زندگی سالم و تغذیه مناسب، به بیماران خود کمک می‌ کنند تا علاوه بر درمان ناباروری، بهبود کلی سلامتی و کیفیت زندگی خود را نیز تجربه کنند.

بازسازی دستگاه ادراری تناسلی

بازسازی دستگاه ادراری تناسلی به معنای برطرف کردن مشکلات عملکردی و ساختاری در نظام تولید، انتقال و خروج ادرار و منی است. این عملیات به شکل جراحی انجام می‌ شود و به عنوان یک روش درمانی رایج برای برطرف کردن مشکلاتی همچون پروستات بزرگ، سنگ کلیه، انسداد ادراری و آسیب‌ های جسمی در منطقه تناسلی مردان استفاده می‌ شود.

دستگاه ادراری تناسلی شامل سیستم هایی است که برای تولید، حمل و دفع ادرار و برای تولید و انتقال اسپرم در مردان مورد استفاده قرار می گیرد.

در صورتی که این دستگاه با مشکلاتی مثل ناباروری، التهابات مکرر، نارسایی ادرار یا تناسلی و یا پروستات بزرگ مواجه باشد، بازسازی دستگاه ادراری تناسلی ممکن است به عنوان راهکاری برای بهبود وضعیت بهداشتی و عملکرد طبیعی بخش های مربوطه در نظر گرفته شود.

جراحی کم تهاجمی (رباتیک، لاپاراسکوپی، جراحی آندوسکوپی)

جراحی کم تهاجمی یک روش جدید برای انجام عمل جراحی است که به کمک دستگاه‌ های رباتیک، لاپاراسکوپی یا آندوسکوپی انجام می‌ شود. این روش با کاهش نیاز به برش های بزرگ در پوست و استفاده از ابزارهای بسیار کوچک باعث کاهش درد و عوارض جانبی بعد از عملیات می‌ شود. همچنین، با کاهش خطر عفونت، ترمیم سریع‌ تر و بازگشت به فعالیت‌ های روزمره برای بیماران امکان‌ پذیر می‌ شود.

در جراحی کم تهاجمی، از دستگاه‌ های پیشرفته برای ورود به داخل بدن بیمار استفاده می‌ شود. به عنوان مثال، در لاپاراسکوپی، با استفاده از چندین برش کوچک در پوست، یک دوربین کوچک و ابزارهای جراحی وارد بدن بیمار می‌ شوند تا عمل جراحی صورت گیرد.

در رباتیک، دستگاه روبات با کنترل اپراتور، حرکت ابزارهای جراحی را انجام می‌ دهد و به همین دلیل دقت و شفافیت در انجام عملیات بسیار بالاست.

در جلسه ملاقات با اورولوژیست چه می شود؟

در زمان ملاقات با اورولوژیست، درباره علت مراجعه خود را آماده کنید. در این صورت لیستی از سوال ها و علائم مرتبط را بنویسید.

اورولوژیست احتمالاً تست هایی جهت تشخیص بهتر و اتخاذ مناسب ترین شیوه درمانی تجویز خواهد کرد.

برخی از این تست ها عبارتند از:

• معاینه بالینی که در زنان و مردان متفاوت است. اگر مرد هستید پزشک معاینه مقعد (رکتوم) انجام می دهد. اگر زن هستید معاینه لگن صورت می گیرد.
• آزمایش تحلیل ادرار، آزمایش خون و آزمایش اسپرم. برای این تست ها نمونه ادرار، خون و اسپرم گرفته می شود.
• تجویز تصویربرداری مثل سونوگرافی یا سی ‌تی اسکن

تفاوت بین اورولوژی و نفرولوژی

اگر به دنبال پزشکی با تخصص کلیه هستید باید به نفرولوژیست مراجعه کنید. نفرولوژیست نوعی فوق تخصص داخلی است.

نفرولوژیست ها جراح نیستند. آن ها بیماری هایی که سبب مشکلات کلیوی می شوند و در نقاط دیگر بدن رخ می دهند درمان می کنند. یعنی بیماری هایی مثل فشار خون بالا. از طرف دیگر، اورولوژیست ها جراح هستند.

سئوال: برای حفظ سلامت  کلیه و مجاری ادراری خود چه کاری میتوانیم انجام دهیم؟

جواب: حتما مثانه خود را به طور مرتب خالی کرده و به جای کافئین و آب میوه از آب استفاده کنید. سیگار نکشید و از میزان مصرف نمک در رژیم خود کم کنید. این قوانین کلی می توانند از اکثریت مشکلات مربوط به کلیه و مجاری ادراری جلوگیری نمایند.

فرد چگونه اورولوژیست می شود؟

برای اورولوژیست شدن باید ابتدا مدرک کارشناسی گرفت و بعد از دوره چهار ساله مدرک پزشکی اخذ شود. سپس ۵ تا ۶ سال دوره رزیدنتی است که در این زمان آموزش جراحی و شیوه درمان مشکلات مختلف پزشکی ارائه می شود.

سپس اگر می خواهید در زیر شاخه دیگری تخصص بگیرید باید فلوشیپی با یک تا سه سال زمان را طی کنید. بعد از رزیدنتی اگر می خواهید به عنوان پزشک فعالیت کنید حتماً باید آزمون پزشکی مرتبط را قبول شوید.

درمان کلیه مشکلات کلیه و مجاری ادراری، مشکلات و اختلالات جنسی (اختلال نعوظ، زودانزالی و ناباروری)، عمل های جراحی مانند عمل واریکوسل، عمل وازکتومی، درمان زگیل تناسلی، افزایش طول و قطر آلت تناسلی در مردان با کلینیک ارولوژی الهام تماس بگیرید.

برای دریافت مشاوره و یا نوبت حضوری برای درمان زائده های پوستی، با شماره تلفن های : ۰۲۱۸۸۰۷۳۱۳۶ و یا از طریق تماس تلفنی و یا واتساپ با شماره ۰۹۳۳۷۸۳۶۸۲۰ در تماس باشید.
سایر شماره تماس های کلینک : 02188591523 و 02188591358
آدرس ما را در صفحه تماس با ما مشاهده کنید.