تشکیل سنگ کلیه چگونه اتفاق می افتد
.
سنگ های کلیه در نتیجه تجمع مواد معدنی محلول بر روی پوشش داخلی کلیه ها تشکیل می شوند. این سنگ ها معمولاً از اگزالات کلسیم تشکیل می شوند اما احتمالاً چندین ماده دیگر نیز در تشکیل این سنگ ها نقش دارند.
سنگ های کلیه با حفظ ساختار تیز و کریستالی می توانند به اندازه یک توپ گلف رشد کنند.
سنگ ها می توانند کوچک باشند و بدون اینکه متوجه شوید در طول مجاری ادراری عبور کنند، هرچند هنگام دفع از بدن می توانند درد شدید ایجاد کنند.
علائم سنگ کلیه
سنگ کلیه معمولاً تا زمانی که وارد مجرای ادرار شود هیچ علائمی نخواهد داشت. علائم این سنگ هاهنگام ظاهر شدن معمولاً شامل موارد زیر خواهد بود:
- درد شدید در کشاله ران و یا پهلو
- وجود خون در ادرار
- استفراغ و حالت تهوع
- وجود گلبول های سفید یا چرک در ادرار
- کاهش مقدار دفع ادرار
- احساس سوزش هنگام ادرار
- نیاز مداوم به ادرار کردن
- تب و لرز در صورت وجود عفونت
عوارض
سنگ هایی که در داخل بدن باقی می مانند می توانند منجر به عوارض بسیار از جمله انسداد لوله اتصال کلیه به مثانه شده و مسیری که برای خروج ادرار از بدن استفاده می شود را مسدود کنند.
طبق تحقیقات انجام شده در افراد مبتلا به سنگ کلیه خطر قابل توجه ابتلا به بیماری مزمن کلیوی وجود دارد.
علل سنگ کلیه
علت اصلی سنگ کلیه کمبود آب بدن است.
این سنگ ها بیشتر در افرادی مشاهده می شوند که روزانه کمتر از هشت تا ده لیوان توصیه شده آب مصرف می کنند.
هنگامی که آب کافی برای رقیق کردن اسید اوریک که از اجزاء ادرار است وجود نداشته باشد ادرار اسیدی تر می شود.
محیط بیش از حد اسیدی ادرار می تواند منجر به تشکیل سنگ کلیه شود.
شرایط پزشکی مانند بیماری کرون، عفونت مجاری ادراری، اسیدوز توبولار کلیوی، هایپرپاراتیروئیدیسم، کلیه اسفنجی مدولاری و بیماری دنت خطر ابتلا به سنگ کلیه را افزایش می دهند.
عوامل خطرزا
سنگ کلیه در مردان بیشتر از زنان است. اکثر افراد در سنین بین 30 تا 50 سالگی دچار سنگ کلیه می شوند.
سابقه خانوادگی سنگ کلیه نیز احتمال ابتلا به این بیماری را در فرد افزایش می دهد.
به طور مشابه افرادی که قبلاً سابقه سنگ کلیه داشته اند در صورت عدم انجام اقدامات پیشگیرانه در آینده دوباره دچار این مشکل خواهند شد.
برخی داروهای خاص می توانند خطر ابتلا به سنگ کلیه را افزایش دهند.
بر اساس یافته دانشمندان توپیرامات (Topamax)، دارویی که معمولاً برای درمان تشنج و سردردهای میگرنی تجویز می شود می تواند احتمال ابتلا به سنگ کلیه را افزایش دهد.
همچنین استفاده طولانی مدت از مکمل های ویتامین D و کلسیم باعث بالا رفتن کلسیم شده که می تواند به تشکیل سنگ کلیه کمک کند.
عوامل خطرزای دیگر شامل رژیم های غذایی سرشار از پروتئین و سدیم با کلسیم کم، سبک زندگی بی تحرک، چاقی، فشار خون بالا و شرایطی مانند جراحی بای پس معده، بیماری التهابی روده و اسهال مزمن است که بر جذب کلسیم بدن تأثیر می گذارند.
درمان سنگ کلیه
درمان سنگ کلیه در مرحله اول بر مدیریت علائم متمرکز است. دفع یک سنگ می تواند بسیار دردناک باشد.
درمان خانگی می تواند برای فردی با سابقه سنگ کلیه مناسب باشد. افرادی که تا به حال هیچ سنگ کلیه ای دفع نکرده اند باید با پزشک صحبت کنند.
در صورت نیاز به درمان در بیمارستان احتمالاً فرد از طریق لوله داخل وریدی (IV) مجدداً هیدراتاسیون شده و ممکن است برای او داروهای ضد التهابی نیز تجویز شود.
اغلب برای تحمل درد دفع سنگ از داروهای مسکن استفاده می شود. در افراد دارای حالت تهوع و استفراغ می توان از داروهای ضد میکروبی استفاده کرد.
متخصص اورولوژی در برخی موارد می تواند درمان امواج شوک به نام لیتوتریپسی را انجام دهد. در این روش سنگ ها برای دفع به قطعات کوچک تر شکسته می شود.
در افرادی با سنگ های بزرگ در قسمت هایی که امکان دفع آن از طریق لیتوتریپسی وجود ندارد احتمالاً عمل جراحی مانند برداشتن سنگ از طریق برش در کمر و یا قرار دادن یک لوله نازک در مجرای ادرار انجام می شود.
درمان های خانگی
چند اقدام برای کاهش تأثیر سنگ کلیه و کمک به ارائه درمان پزشکی وجود دارد.
اولین اقدام نوشیدن آب کافی برای شفاف شدن کامل ادرار است. در صورتی که ادرار به رنگ زرد یا قهوه ای باشد میتوان گفت فرد به اندازه کافی آب مصرف نمی کند.
این احتمال وجود دارد پزشک از شما بخواهد سنگ را به طور طبیعی از طریق ادرار دفع کنید.
سپس از شما می خواهد با استفاده از یک جوراب نازک یا توری سنگ كلیه را از ادرار جدا کنید.
پزشکان با بررسی سنگ خارج شده می توانند درمان های لازم دیگر را مشخص کنند.
رژیم غذایی
غذاهای مختلفی وجود دارند که بر سلامت کلیه تأثیر مثبت می گذارند. این غذاها می توانند به کاهش خطر و تأثیر سنگ کلیه کمک کنند.
بدن به طور طبیعی طی 48 تا 72 ساعت سنگ را دفع می کند.
لوبیا قرمز یکی از این گزینه هاست. غلاف های لوبیا را حدود شش ساعت جوشانده، مایع را صاف کرده و اجازه دهید خنک شود.
افراد مبتلا باید در طول 1 تا 2 روز این مایع را هر 2 ساعت یکبار مصرف کنند.
غذاهای دیگری که می توانند از کلیه ها محافظت کنند عبارتند از:
- ریحان
- کرفس
- سیب
- انگور
- انار
مصرف مکمل های ویتامین B6 و مکمل های پیروکسیدین نیز به عنوان درمان های مؤثر توصیه شده اند. مکمل های ویتامین B6 را می توانید بصورت آنلاین خریداری کنید.
پیشگیری
افرادی که از سلامتی خوبی برخوردار هستند با مصرف آب کافی به راحتی می توانند از سنگ کلیه جلوگیری کنند.
پزشکان برای جلوگیری از انواع خاص سنگ برای افرادی که در معرض خطر بیشتری هستند دارو تجویز می کنند.
تشخیص
از طریق چندین آزمایش مختلف می توان وجود سنگ کلیه را تأیید کرد.
معاینه فیزیکی می تواند درد کولیک در کشاله ران و قسمت پایین شکم در نزدیکی کلیه را نشان دهد که اغلب علائم هشدار دهنده این بیماری هستند.
آزمایش ادرار وجود خون در ادرار و عفونت مربوطه را نشان می دهد. برای شناسایی عوارض محتمل در پی سنگ کلیه و صحت تشخیص می توان آزمایش خون انجام داد.
سی تی اسکن شکم از روش های آزمایش سنگ کلیه است.
سی تی اسکن وضعیت مجاری ادرار، مثانه و کلیه، وجود سنگ و اندازه و محل دقیق آن، انسداد ایجاد شده و وضعیت سایر اندام های موجود در ناحیه از جمله آپاندیس، آئورت و لوزالمعده را مشخص می کند.
همچنین نشان داده شده است که سونوگرافی میزان تشخیص بالایی داشته و می تواند بسیاری از عوارض مرتبط با سنگ کلیه را تشخیص دهد.
لازم است زنان باردار برای جلوگیری از تشعشعات غیرضروری به جای سی تی اسکن سونوگرافی انجام دهند.
در فرد مبتلا به سنگ کلیه از اشعه X ساده برای بررسی حرکت سنگ در طول سیستم دفع استفاده می شود.
بیشتر بخوانید: سنگ کلیه تشخیص و درمان
بیشتر بخوانید: 5 ماده غذایی برای جلوگیری از سنگ کلیه
برای دریافت نوبت جهت تشخیص و درمان سنگ کلیه در کلینیک اورولوژی الهام زیر نظر دکتر علی حاجب و دیگر متخصصین اورولوژی کلینیک با شماره های زیر تماس بگیرید.
تلفن ثابت
تلفن همراه
آدرس:
تهران، شهرک غرب، بلوار فرحزادی، دویست متر بالاتر از بلوار دادمان، کوچه ناخدا محتاج، انتهای بن بست، پلاک یک، طبقه یک
