درمان ناباروری
.
در قسمت اول این مقاله درباره علائم، دلایل و تشخیص ناباروری خواندید. در بخش دوم به بررسی گزینه های درمان برای ناباروری می پردازیم.
گزینه های درمان ناباروری چیست؟
درمان ناباروری
1) آموزش
آموزش بیماران در مورد روند طبیعی باروری، مشکلاتی که بر باروری تأثیر می گذارد و گزینه های درمان ناباروری باعث می شود که بیماران بتوانند بهترین انتخاب را داشته باشند.
دانستن فرایند تولید مثل طبیعی در درک زمان لازم برای کمک گرفتن ضروری است. کمک به بیماران برای درک عمیق گزینه های باروری، روند را راحت تر خواهد کرد.
هدف ما این است که هر بیمار را به عنوان بخشی از تیم خود احساس کنیم، تیمی که برای کمک به آن ها در داشتن یک نوزاد سالم متمرکز باشد.
2) داروها برای ایجاد تخمک و تخمک گذاری
داروهایی که به تحریک تخمدان، ایجاد تخمک های بالغ و در نتیجه درمان ناباروری کمک می کنند به دو شکل هستند: قرص های خوراکی و تزریق.
رایج ترین قرص تجویز شده برای تحریک تخمک گذاری (به طور کلی از یک تخمک بالغ) کلومیفن سیترات است.
این قرص به طور کلی در روزهای 3 تا 7 دوره قاعدگی مصرف شده و به روش زیر عمل می کند:
کلومیفن ضد استروژن است و در قسمتی از مغز به نام هیپوتالاموس که در تحریک تخمدان برای رشد و ترشح یک تخمک ضروری است متصل می شود.
اتصال کلومیفن به گیرنده های استروژن در هیپوتالاموس منجر به افزایش هورمون مهم سیگنالینگ بنام GnRH (هورمون آزاد کننده گنادوتروپین) می شود.
این هورمون سپس به ناحیه دیگری از مغز به نام غده هیپوفیز وصل شده و منجر به ترشح FSH (هورمون تحریک کننده فولیکول) می شود که هورمونی است که به طور مستقیم به سلول های تخمدان متصل شده و منجر به رشد و بلوغ تخمک می شود.
رایج ترین تزریقات تجویز شده که باعث تحریک تخمدان و درمان ناباروری می شود گنادوتروپین نامیده می شود. فرمولاسیون گنادوتروپین ها FSH و در بعضی موارد ترکیبی از FSH و LH (هورمون لوتئین کننده) است.
این تزریقات بصورت شبانه و بطور معمول 5 تا 10 روز انجام می شود و برای تحریک رشد تخمک مستقیماً بر روی سلول های تخمدان اثر می گذارد.
اغلب با کامل شدن رشد یک فولیکول حاوی تخمک، برای تقلید افزایش طبیعی LH که در زمان تخمک گذاری اتفاق می افتد تزریق هورمون دیگری به نام HCG انجام می شود.
این عمل منجر به بلوغ نهایی و آزاد شدن تخمک می شود.
3) تلقیح یا لقاح رحمی
تلقیح داخل رحمی که با نام IUI نیز شناخته می شود فرایندی است که اسپرم آماده شده و برای قرار دادن در حفره رحم آماده می شود.
بنابراین با دور زدن دهانه رحم، غلظت بیشتر اسپرم حرکتی به لوله ها و تخمک ایجاد شده نزدیک می شود.
به منظور تحقق این امر و درمان ناباروری، مایع منی با محلولی ایمن برای اسپرم و تخمک شسته شده و سپس اسپرم متحرک از اسپرم بی حرکت و سلول های دیگر جدا می شود.
اسپرم های متحرک و زنده پس از آن در مقدار بسیار کمی از محلول قرار داده می شوند و سپس با استفاده از یک سوند بسیار نازک، نرم و انعطاف پذیر به داخل حفره رحم تزریق می شوند.
حداقل یک لوله باز برای IUI لازم است و در صورت وجود هرگونه ناهنجاری شدید، اسپرم قادر به حرکت و بارور کردن تخمک نخواهد بود.
4) لقاح در شرایط آزمایشگاهی (آی وی اف)
در شرایط آزمایشگاهی به معنای “خارج از بدن” است.
آی وی اف فرآیندی است که به وسیله آن تخمک ها توسط یک اسپرم در خارج از بدن در آزمایشگاه جنین شناسی جمع آوری می شوند.
اولین نوزاد آی وی اف – IVF در سال 1978 در انگلیس متولد شد.
چندی نگذشت که اولین نوزاد IVF در ایالات متحده متولد شد. اکنون استفاده از IVF به طرز چشمگیری رشد کرده است.
آی وی اف یک موفقیت بزرگ برای درمان ناباروری و دستیابی به بارداری موفقیت آمیز در زنانی بود که قبلاً به طور دائم نابارور شناخته می شدند. مانند وقتی که هر دو لوله فالوپ بطور قابل توجهی آسیب دیده باشد.
IVF شامل برداشتن تخمک ها به طور مستقیم از تخمدان، لقاح با اسپرم در آزمایشگاه و به دنبال آن انتقال جنین به طور مستقیم به رحم است. از این طریق لوله ها را دور می زنند.
بیماری توبول نشانه اصلی IVF بود. اما در طی چندین سال بسیاری از نشانه های دیگر نیز مشاهده شده است.
این موارد شامل افزایش سن مادر، ناباروری شدید با عامل مردانه (از طریق آن می توان از ICSI برای بارور کردن تخمک استفاده کرد)، آندومتریوز و بسیاری عوامل دیگر می شود.
به طور کلی آی وی اف به روش زیر انجام می شود:
یک زن تحت تزریق گنادوتروپین قرار می گیرد که تخمدان ها را برای تولید تخمک های زیاد تحریک می کند.
هنگامی که فولیکول ها (کیسه های پر از مایعات حاوی تخمک) به اندازه کافی بالغ شوند، تزریق HCG انجام می شود. که منجر به رشد نهایی و بلوغ تخمک ها می شود. و درست قبل از تخمک گذاری، در اتاق عمل تحت بیهوشی خفیف بازیابی می شوند.
این روش درمان ناباروری با راهنمایی سونوگرافی انجام می شود. جراح با استفاده از یک سوزن باریک از طریق دیواره واژن برای بازیابی تخمک ها از تخمدان اقدام می کند.
این سوزن استریل به لوله مکش استریل و یک ویال جمع آوری وصل شده است. مایعات حاوی تخمک ها از فولیکول ها به داخل ویال ها انتقال داده می شوند.
سپس این مایع به جنین شناس تحویل داده می شود. او تخمک ها را پیدا می کند. آنها را بصورت قطرات ریز در ظرفی کوچک قرار می دهد. سپس تخمک ها را با استفاده از اسپرم شریک زندگی یا شخص اهدا کننده بارور می کند.
می توان با ترکیب اسپرم و تخمک یا با تزریق یک اسپرم به هر تخمک بالغ (ICSI) به باروری طبیعی (لقاح معمولی) رسید.
تخمک های بارور شده یا جنین کنونی، به طور معمول می توانند 3 تا 5 روز در محیط مناسب رشد و توسعه یابند.
سپس به طور کلی یک یا دو جنین که رشد مناسب داشته اند با دقت و به آرامی به داخل حفره رحم منتقل می شوند. انتقال جنین در مطب از طریق سونوگرافی شکمی با استفاده از یک سوند کوچک، نرم، استریل و انعطاف پذیر انجام می شود.
جنین ها درون نوک سوند انتقال قرار می گیرند. پس از قرار دادن سوند از طریق کانال دهانه رحم به محل ایده آل در داخل رحم یعنی درون حفره رحم تزریق می شوند.
آزمایش بارداری 2 هفته پس از بازیابی تخمک انجام می شود. این فرایند فناوری کمک به تولید مثل و روشی که متخصصین غدد تولید مثل می توانند به افراد در درمان ناباروری و داشتن یک نوزاد کمک کند را متحول کرده است.
5) تولید مثل شخص ثالث
این مرجعی عام برای یک فرایند کلی است. در این فرایند شخص دیگری اسپرم یا تخمک را تأمین می کند. یا زن دیگری با هدف کمک به شخص یا زوج دیگر برای داشتن فرزند به عنوان جایگزین برای بارداری انتخاب می شود.
چهار نوع تولید مثل شخص ثالث برای درمان ناباروری عبارتند از:
1) اهدای اسپرم – فرایندی که از اسپرم اهدا شده برای تلقیح در رحم یا برای بارور کردن تخمک ها در فرایند IVF استفاده می شود.
2) اهدای تخمک – فرآیندی که یک اهدا کننده برای بدست آوردن تخمک های مورد نیاز برای اهدا و باروری تحت یک دوره IVF قرار می گیرد.
جنین های حاصل به رحم مادر آینده که به گیرنده معروف است منتقل می شوند. معمولاً بیش از 1 – 2 جنین منتقل نمی شود. بنابراین جنین های اضافی برای استفاده های بعدی می توانند منجمد و محافظت شوند.
3) اهدای جنین – فرایندی که جنین کاملاً توسعه یافته از شخص اهدا کننده اسپرم یا زوجی که تحت IVF قرار گرفته اند به رحم فردی که مادر آینده در نظر گرفته شده است انتقال داده خواهد شد.
4) جراحی حاملگی – فرآیندی که در آن فردی دیگر تحت عمل حمل جنین قرار گرفته و بارداری را برای شخص دیگری انجام دهد.
پزشک شما در صورت مناسب بودن مورد خاص برای داشتن نوزاد با شما صحبت خواهد کرد.
بیشتر بخوانید: بیماری و ویروس اچ پی وی بیشتر بدانید + کامل
6) جراحی
این احتمال وجود دارد که پزشک پس از بررسی کامل سابقه، معاینه جسمی و سونوگرافی برای اصلاح ناهنجاری جراحی را توصیه کند.
در طب تولید مثل، متداول ترین روش های جراحی عبارتند از: لاپاروسکوپی، هیستروسکوپی و میومکتومی شکم (برداشتن فیبروم های رحمی).
لاپاروسکوپی عملیاتی است که از طریق برش های کوچک عموماً بیش از یک سانتی متر در ناحیه شکم یا لگن با کمک لاپاروسکوپی متصل به دوربینی که به صفحه نمایش وصل شده است انجام می شود.
از این روش می توان برای معاینه و تشخیص برخی شرایط استفاده کرد. یا از نظر جراحی اصلاح ناهنجاری مانند از بین بردن بافت اسکار، آندومتریوز یا لوله فالوپ آسیب دیده استفاده کرد.
این عمل در اکثر موارد به صورت سرپایی انجام می شود. زمان بهبودی می تواند به اندازه چند روز باشد.
هیستروسکوپی بررسی حفره رحمی از طریق دهانه رحم توسط هیستروسکوپی مجهز به یک دوربین متصل به صفحه نمایش انجام می یابد.
پزشک شما با استفاده از این تکنیک می تواند ناهنجاری هایی مانند فیبروم یا پولیپ موجود در حفره رحم را تشخیص دهد. و از طریق ابزارهای باریکی که از طریق هیستروسکوپ عبور می کند اکثر این ناهنجاری ها را برطرف یا درمان کند.
این روش بصورت سرپایی انجام شده و بهبودی عموماً بیش از یک روز طول نمیکشد. همچنین در صورت لزوم امکان ترکیب هیستروسکوپی با لاپاراسکوپی وجود دارد.
میومکتومی شکمی یک عمل جراحی است که از طریق یک برش شکمی بسیار کوچک افقی امکان دسترسی به رحم برای از بین بردن فیبروم ها وجود دارد.
این روش در موارد منتخب نیز می تواند با کمک یک ربات به صورت لاپاروسکوپی انجام شود.
بیشتر بخوانید: متخصص زنان و زایمان تهران
خدمات جامع درمان ناباروری ما در کلینیک الهام مبتنی بر استفاده از بهترین روش های درمانی، ارائه درمان های شخصی و درک متقابل است. برای دریافت نوبت جهت تشخیص علت ناباروری و درمان آن با شماره های زیر تماس بگیرید.
تلفن ثابت
تلفن همراه
آدرس:
تهران، شهرک غرب، بلوار فرحزادی، دویست متر بالاتر از بلوار دادمان، کوچه ناخدا محتاج، انتهای بن بست، پلاک یک، طبقه یک