علائم واریکوسل + راه های درمان آن
.
بزرگ شدن رگ های درون کیسه شل پوستی که بیضه ها را نگه می دارد (کیسه بیضه) واریکوسل نامیده می شود و شبیه به رگ واریس که گاهی در پاها مشاهده میکنید است.
واریکوسل از دلایل شایع کاهش تولید و کیفیت اسپرم است و می تواند باعث ناباروری شود. با این حال تمام واریکوسل ها بر تولید اسپرم تأثیر نمی گذارند.
واریکوسل همچنین می تواند باعث جلوگیری از رشد طبیعی بیضه ها یا کوچک شدن آن ها شود.
اکثر واریکوسل ها در طول زمان ایجاد می شوند و خوشبختانه بیشتر آن ها به راحتی قابل تشخیص بوده و بسیاری از آن ها نیز احتیاجی به درمان نخواهند داشت.
در صورتی که واریکوسل باعث ایجاد علائم شود می توان از طریق جراحی آن را ترمیم کرد.
علائم واریکوسل
واریکوسل اغلب نشانه و علائمی ایجاد نکرده و به ندرت باعث ایجاد درد می شود. این درد می تواند:
- از شدید تا خفیف متغیر باشد.
- با ایستادن یا فعالیت بدنی بخصوص در دوره های طولانی افزایش یابد.
- در طول یک روز بدتر شود.
- هنگام دراز کشیدن بر روی پشت کاهش یابد.
- باعث اختلال در باروری شود.
احتمال دارد واریکوسل ها با گذشت زمان بزرگ شده و بیشتر مورد توجه قرار گیرند. واریکوسل چیزی شبیه به یک “کیسه کرم” توصیف شده است.
این بیماری می تواند باعث تورم بیضه شود و تقریباً همیشه در سمت چپ اتفاق می افتد.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنید
از آنجا که واریکوسل معمولاً هیچ علائمی ایجاد نمی کند نیاز به درمان نخواهد داشت. واریکوسل ها می توانند در آزمایش باروری یا یک معاینه فیزیکی معمولی تشخیص داده شوند.
اما اگر در ناحیه کیسه بیضه درد و تورم داشته و یا بر روی آن توده ای مشاهده کردید، متوجه تفاوت اندازه بیضه ها شدید، در جوانی به این مشکل دچار شده و یا در باروری مشکل دارید با پزشک تماس بگیرید.
شرایط متعددی می توانند باعث ایجاد توده در کیسه بیضه یا درد در ناحیه بیضه ها شوند که برخی از آن ها به درمان فوری نیاز دارند.
علل واریکوسل
بند بیضه خون را به داخل و خارج از بیضه ها منتقل می کند و عاملی که باعث ایجاد واریکوسل می شود هنوز مشخص نیست.
با این حال بسیاری از متخصصان معتقدند واریکوسل زمانی ایجاد می شود که دریچه های داخل رگ های این بند مانع جریان صحیح خون شده و بازگشت خون باعث گسترده تر شدن (گشاد شدن) رگ ها می شود.
این مشکل می تواند باعث آسیب به بیضه و مشکل در باروری شود.
واریکوسل اغلب در دوران بلوغ، معمولاً در سمت چپ و به احتمال زیاد به دلیل موقعیت رگ بیضه سمت چپ ایجاد می شود.
عوامل خطر
به نظر نمی رسد عوامل خطرناک مهمی در رابطه با ایجاد واریکوسل وجود داشته باشد.
عوارض واریکوسل
واریکوسل می تواند منجر به موارد زیر شود:
کوچک شدن بیضه تحت تاثیر قرار گرفته (آتروفی)
بخش عمده بیضه شامل لولههای تولیدکننده اسپرم است. هنگامی که این لوله ها بعنوان مثال بدلیل واریکوسل آسیب ببینند بیضه کوچک و نرم می شود.
هنوز عاملی که باعث کوچک شدن بیضه می شود مشخص نیست اما ناسازگاری دریچه ها باعث جمع شدن خون در رگ ها شده و این می تواند منجر به افزایش فشار در رگ ها و قرار گرفتن در معرض سموم خون شود که باعث آسیب به بیضه خواهد شد.
ناباروری
واریکوسل ها می توانند دمای محیطی داخل یا اطراف بیضه را بیش از حد نگه داشته و بر شکل گیری، حرکت و عملکرد اسپرم ها تأثیر بگذارند.
تشخیص واریکوسل
این احتمال وجود دارد که پزشک پس از معاینه فیزیکی متوجه یک توده غیر دردناک شبیه به یک کیسه کرم در بالای بیضه شود.
اگر این توده به اندازه کافی بزرگ باشد پزشک می تواند آن را احساس کند.
پزشک در صورت کوچکتر بودن واریکوسل از شما می خواهد بایستید، نفس عمیق بکشید و با نگه داشتن نفس فشار داخل شکم را افزایش دهید (مانور والسالوا).
این کار به پزشک در تشخیص بزرگ شدن غیر طبیعی رگ ها کمک می کند.
در صورتی که معاینه جسمی نتیجه قطعی نداشته نباشد احتمالاً پزشک سونوگرافی اسکروتوم را توصیه می کند.
این آزمایش از امواج صوتی با فرکانس بالا برای ایجاد تصاویر دقیق از ساختارهای داخل بدن استفاده کرده و برای تشخیص عدم وجود دلایل دیگری برای علائم موجود انجام می شود.
در موارد خاص که احتمال دارد دلایل دیگری مانند فشرده شدن بند بیضه توسط تومور برای واریکوسل وجود داشته باشد تصویربرداری بیشتر توصیه می شود.
درمان واریکوسل
واریکوسل احتمالاً به درمان احتیاج نخواهد داشت. بسیاری از مردان مبتلا به واریکوسل می توانند بدون هیچگونه درمانی صاحب فرزند شوند.
اما در صورتی که واریکوسل باعث ایجاد درد، آتروفی بیضه یا ناباروری شود و یا اگر بدنبال تکنیک هایی برای تولید مثل هستید شاید بخواهید تحت عمل ترمیم واریکوسل قرار بگیرید.
هدف از عمل جراحی، بستن رگ آسیب دیده برای تغییر مسیر جریان خون به رگ های طبیعی است.
درمان واریکوسل در موارد ناباروری با استفاده از تکنیک هایی مانند لقاح آزمایشگاهی می تواند ناباروری را بهبود بخشیده یا بطور کامل درمان کند و همچنین کیفیت اسپرم را بهبود ببخشد.
آتروفی پیشرونده بیضه، درد و یا نتایج آنالیز مایع منی نشانه های واضحی برای ترمیم واریکوسل در بزرگسالی هستند.
درمان واریکوسل به طور کلی خصوصیات اسپرم را بهبود می بخشد اما مشخص نیست که عدم درمان آن منجر به بدتر شدن کیفیت اسپرم در طول زمان شود.
ترمیم واریکوسل خطرات نسبتاً کمی به همراه دارد که می تواند شامل موارد زیر باشد:
- ایجاد مایع در اطراف بیضه ها (هیدروسل)
- عود واریکوسل
- عفونت
- آسیب به یکی از شریان ها
روش های ترمیم شامل موارد زیر است:
جراحی باز
این روش درمانی معمولاً به صورت سرپایی و تحت بی حسی عمومی یا موضعی انجام می شود.
جراح بطور معمول از کشاله ران (اینگوینال یا ساب اینگوینال) به رگ دسترسی پیدا می کند اما می تواند در شکم یا زیر کشاله ران نیز برش ایجاد کند.
پیشرفت در ترمیم واریکوسل منجر به کاهش عوارض بعد از جراحی شده است.
یکی از پیشرفت ها استفاده از میکروسکوپ جراحی است که به پزشک جراح این امکان را می دهد تا هنگام عمل ناحیه درمانی را بهتر ببیند.
سونوگرافی داپلر مورد دیگری است که به راهنمایی در انجام جراحی کمک می کند.
احتمالاً پس از گذشت دو روز می توانید مجدداً فعالیت های عادی و آرام و در صورتی که هیچگونه ناراحتی نداشته باشید می توانید پس از دو هفته فعالیت شدیدتر مانند ورزش انجام دهید.
به طور کلی درد این عمل جراحی خفیف است اما احتمال دارد برای چند روز یا چند هفته ادامه یابد.
پزشک پس از عمل برای مدت محدودی داروهای مسکن تجویز کرده و پس از آن برای رفع ناراحتی توصیه می کند از مسکن های بدون نسخه مانند استامینوفن (تیلنول و غیره) یا ایبوپروفن (ادویل ، موترین IB و غیره) استفاده کنید.
احتمال دارد پزشک توصیه کند برای یک دوره زمانی رابطه جنسی نداشته باشید.
در اکثر موارد مشاهده بهبود کیفیت اسپرم در تجزیه و تحلیل مایع منی تا چند ماه پس از عمل طول خواهد کشید.
دلیل آن این است که تولید اسپرم جدید تقریباً سه ماه طول می کشد.
جراحی باز با استفاده از میکروسکوپ و روش ساب اینگوینال (واریکوسلکتومی میکروسکوپی ساب اینگوینال) در مقایسه با سایر روش های جراحی بالاترین میزان موفقیت را دارد.
جراحی لاپاروسکوپی
جراح در شکم برش کوچکی ایجاد کرده و برای دیدن و ترمیم واریکوسل یک وسیله کوچک را از برش عبور می دهد. این روش به بیهوشی عمومی نیاز دارد.
آمبولیزاسیون پوستی
متخصص رادیولوژی لوله ای را وارد رگ در کشاله ران یا گردن کرده و از طریق آن می تواند ابزارهای دیگر را نیز وارد کند.
پزشک با مشاهده رگ های بزرگ شده بر روی مانیتور با استفاده از فنر یا محلول عاملی که باعث ایجاد زخم و انسداد در رگ های بیضه و قطع جریان خون شده است را برداشته و واریکوسل را ترمیم می کند.
این روش به اندازه جراحی استفاده نمی شود.
معمولاً پس از آمبولیزاسیون می توانید بعد از دو روز به محل کار خود بازگردید و پس از هفت تا 10 روز ورزش را شروع کنید.
آزمایشات بالینی
مطالعات کلینیک مایو در رابطه با آزمایش روش های درمانی جدید، مداخلات و تست ها را برای پیشگیری، تشخیص، درمان یا مدیریت این بیماری بررسی کنید.
سبک زندگی و درمان های خانگی
در صورت داشتن واریکوسل که بر روی باروری تأثیر نداشته اما باعث ناراحتی جزئی شده است می توانید موارد زیر را برای تسکین درد امتحان کنید:
- از مسکن های بدون نسخه مانند استامینوفن (تیلنول و غیره) یا ایبوپروفن (ادویل ، مورتین IB و غیره) استفاده کنید.
- برای کاهش فشار از یک بیضه بند ورزشی استفاده کنید.
آماده شدن برای ملاقات با پزشک
احتمالاً ابتدا به پزشک مراقبت های اولیه مراجعه خواهید کرد. با این حال در برخی موارد ممکن است هنگام تماس برای تعیین وقت ملاقات سریعاً به یک متخصص اورولوژی ارجاع داده شوید.
در اینجا اطلاعاتی آورده شده است که به شما در آماده شدن برای قرار ملاقات و آگاهی از انتظاراتی که باید از پزشک داشته باشید کمک می کند.
کارهایی که می توانید انجام دهید
- علائم، از جمله مواردی که شاید با دلیل مراجعه به پزشک ارتباطی نداشته باشند را یادداشت کنید.
- اطلاعات شخصی مهم، از جمله استرس های اساسی یا تغییراتی که اخیراً در زندگی داشته اید را یادداشت کنید.
- لیستی از تمام داروها، ویتامین ها یا سایر مکمل هایی که مصرف می کنید تهیه کنید.
- در صورت امکان یکی از اعضای خانواده یا دوستانتان را با خود ببرید. گاهی یادآوری تمام اطلاعاتی که زمان ملاقات به شما داده می شود دشوار است. شخصی که همراه شماست می تواند چیزی را که نشنیده و یا فراموش کرده اید را به شما یادآوری کند.
- سؤالاتی که می خواهید از پزشک بپرسید را یادداشت کنید.
تهیه یک لیست از سوالات به شما کمک می کند تا از زمان ملاقات بهترین استفاده را داشته باشید. سوالات خود را به ترتیب از مهمترین ها یادداشت کنید.
برخی از سؤالاتی که در رابطه با واریکوسل باید مطرح شوند عبارتند از:
- محتمل ترین دلیل علائم من چیست؟
- به چه آزمایشاتی احتیاج دارم؟
- آیا شرایط من موقتی است یا احتمالاً دائمی خواهد بود؟
- آیا این شرایط بر روی باروری من تأثیر خواهد گذاشت؟
- چه روش های درمانی وجود دارد؟ کدام یک را پیشنهاد می کنید؟
- من بیماری های دیگری دارم. چگونه می توانم تمام این شرایط را به بهترین شکل مدیریت کنم؟
- آیا محدودیتی در فعالیت جنسی وجود دارد که لازم باشد دنبال کنم؟
- آیا می توانم بروشور یا نوشته های دیگری داشته باشم؟ چه وب سایت هایی را پیشنهاد می کنید؟
علاوه بر سؤالاتی که آماده کرده اید از پرسیدن سؤالات دیگر که زمان ملاقات ایجاد می شود دریغ نکنید.
انتظاراتی که باید از پزشک داشته باشید
پزشك احتمالاً از شما سؤالاتی از جمله موارد زیر خواهد پرسید:
- علائم از چه زمانی شروع شده اند؟
- آیا علائم مداوم بوده یا گاه به گاه ظاهر می شوند؟
- علائم چه اندازه شدید هستند؟
- آیا مواردی وجود دارد که باعث بهبود علائم شما شود؟
- به نظرتان موردی وجود دارد که باعث بدتر شدن علائم شود؟
کاری هایی که در طول این مدت می توانید انجام دهید
برای کاهش فشار از مسکن بدون نسخه و بیضه بند ورزشی استفاده کنید.
بیشتر بخوانید: لکه های سفید روی بیضه ها
برای دریافت نوبت از دکتر علی حاجب، متخضض اورلوژی، جهت مشاوره، تشخیص و درمان واریکوسل با کلینیک یادمان تماس بگیرید.
تلفن ثابت
تلفن همراه
آدرس:
تهران، شهرک غرب، بلوار فرحزادی، دویست متر بالاتر از بلوار دادمان، کوچه ناخدا محتاج، انتهای بن بست، پلاک یک، طبقه یک