راه های جلوگیری از نارسایی کلیه
.
اگر این سوال در ذهن شما هم ایجاد شده است که چطور می توان از نارسایی کلیه جلوگیری کرد و راه کارهای پیشگیری از ابتلا به بیماری مزمن کلیه و یا نارسایی کلیه چیست در این مقاله 11 نکته برای جلوگیری از نارسایی کلیه را بررسی میکنیم.
کلیه ها مواد زائد و مایعات اضافی خون را تصفیه کرده تا از طریق ادرار از بدن خارج شوند. به شرایطی که کلیه ها از کار افتاده و دیگر نتوانند عملکرد طبیعی داشته باشند نارسایی کلیه گفته می شود.
11 نکته برای جلوگیری از نارسایی کلیه
از آنجا که فشار خون بالا و دیابت شایع ترین دلایل نارسایی کلیه هستند بسیاری از نکات پیشگیری در ارتباط با مدیریت این دو بیماری است.
1. کنترل قند خون
دیابت خطر ابتلا به بیماری های قلبی و نارسایی کلیوی را افزایش می دهد. این تنها یک دلیل برای کنترل قند خون است.
بیشتر بخوانید: دیابت و نارسایی کلیه
2. کنترل فشار خون
فشار خون بالا خطر ابتلا به بیماری های قلبی و همچنین نارسایی کلیه را افزایش می دهد.
3. حفظ وزن سالم
چاقی خطر ابتلا به بیماری های مرتبط با نارسایی کلیه مانند دیابت و فشار خون را افزایش می دهد.
4. رژیم غذایی مناسب برای قلب
یک رژیم غذایی مناسب برای قلب مانند رژیم کم قند و کلسترول و سرشار از فیبر، غلات سبوس دار و میوه ها و سبزیجات از افزایش وزن جلوگیری می کند.
5. کاهش مصرف نمک
خوردن نمک زیاد منجر به افزایش فشار خون می شود.
6. نوشیدن آب کافی
کم آبی باعث کاهش جریان خون در کلیه ها شده و به آن ها آسیب می رساند.
درباره مقدار آبی که روزانه باید بنوشید از پزشک سؤال بپرسید.
7. محدود کردن مصرف الکل
الکل فشار خون را افزایش داده و کالری اضافی موجود در آن نیز می تواند باعث افزایش وزن شود.
8. ترک سیگار برای جلوگیری از نارسایی کلیه
سیگار کشیدن باعث کاهش جریان خون در کلیه ها می شود.
این کار به عملکرد کلیه در افراد مبتلا یا بدون بیماری کلیوی آسیب می رساند.
9. محدود کردن مصرف داروهای مسکن بدون نسخه
داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی مانند آسپرین، ایبوپروفن و ناپروکسن در دوزهای بالا میزان جریان خون در کلیه ها را کاهش داده و می توانند به آن ها آسیب برسانند.
10. کاهش استرس
کاهش استرس و اضطراب می تواند فشار خون را کاهش دهد که برای کلیه ها مفید است.
11. ورزش منظم
ورزش مانند شنا، پیاده روی و دویدن به کاهش استرس، کنترل دیابت و فشار خون بالا و حفظ وزن سالم کمک می کند.
اگر فکر می کنید به بیماری کلیوی مبتلا هستید لازم است برای معاینه به پزشک مراجعه کنید.
تشخیص و درمان به موقع می تواند به کاهش روند پیشرفت نارسایی کلیه کمک می کند.
اگر می دانید که به بیماری کلیوی مبتلا هستید برای کنترل عملکرد کلیه به طور مرتب به پزشک مراجعه کنید.
نارسایی مزمن کلیه قابل درمان نیست اما با انجام اقدامات پزشکی مناسب می توان روند پیشرفت آن را کاهش داد.
نارسایی کلیه چیست؟
اکنون که با برخی از راه های جلوگیری از نارسایی کلیه آشنا شده اید به سراغ تعریف و بررسی علائم نارسایی کلیه می پردازیم.
کلیه ها می توانند تا 90 درصد عملکرد خود را از دست بدهند و همچنان کار خود را به خوبی انجام دهند.
از دست دادن عملکرد بیش از این میزان نارسایی کلیوی محسوب می شود.
دو نوع نارسایی کلیوی وجود دارد:
- نارسایی حاد کلیه از بین رفتن ناگهانی عملکرد کلیه بوده و معمولاً برگشت پذیر است.
- نارسایی مزمن کلیه کاهش تدریجی عملکرد کلیه است که با گذشت زمان بدتر شده و قابل برگشت نیست (اما می توان روند پیشرفت آن را کند کرد).
با از کار افتادن کلیه ها مواد زائد و مایعات اضافی در بدن جمع می شوند.
این امر باعث بروز علائم نارسایی کلیوی می شود.
بیشتر بخوانید : در مورد نارسایی کلیه بیشتر بخوانید
علائم نارسایی کلیه
معمولاً در مراحل اولیه نارسایی کلیه علائمی مشاهده نمی شود اما در صورت بروز شامل موارد زیر خواهند بود:
- گیجی
- کاهش ادرار
- خستگی
- مشکل تمرکز
- خارش
- گرفتگی و انقباض عضلات
- طعم فلز در دهان
- تهوع و استفراغ
- از دست دادن اشتها
- تشنج
- تورم بدن (ادم) که از مچ و پاها شروع می شود (ورم محیطی)
- تنگی نفس به دلیل تجمع مایعات در ریه ها
- ضعف (آستنی)
چه عواملی منجر به نارسایی کلیه می شوند؟
نارسایی حاد کلیه زمانی اتفاق می افتد که عاملی باعث توقف ناگهانی عملکرد کلیه شود.
برخی از این عوامل عبارتند از:
- پیلونفریت حاد (عفونت کلیه)
- کمبود آب بدن
- از دست دادن خون قابل توجه
- فشار خون بسیار پایین
- رنگ کنتراست در برخی آزمایشات تصویربرداری مانند سی تی اسکن یا ام آر آی
- گلومرولونفریت حاد (آسیب به بخش های تصفیه کننده کلیه)
- نفریت بینابینی حاد (آسیب به توبول های کلیه)
- انسداد مجاری ادراری مانند سنگ کلیه یا بزرگ شدن پروستات
- داروهای مسکن بدون نسخه مانند داروهای التهابی غیر استروئیدی
- داروهای تجویز شده از جمله برخی داروهای فشار خون در دوزهای بالا، آنتی بیوتیک ها یا داروهای سرطان
- سایر مواد مخدر مانند هروئین، کوکائین و آمفتامین
نارسایی مزمن کلیه زمانی اتفاق می افتد که عاملی به کندی و به تدریج به کلیه ها آسیب برساند.
علل نارسایی مزمن کلیه عبارتند از:
- دیابت
- فشار خون بالا
- گلومرولونفریت آهسته و پیشرونده
- نفریت بینابینی آهسته و پیشرونده
- شرایط ژنتیکی مانند بیماری کلیه پلی کیستیک
- بیماری های خود ایمنی مانند نفریت لوپوسی و سندرم گودپاسچر
- عفونت مزمن یا عودکننده کلیه
بیشتر بخوانید: انواع بیماری کلیه ، علائم و درمان
خطرات نارسایی کلیه
بایستی حداکثر تلاش را برای جلوگیری از نارسایی کلیه به کار گرفت در غیر این صورت خطرات زیر دامن گیر شما خواهد شد.
کلیه ها علاوه بر تصفیه کردن خون عملکردهای بسیار دیگری نیز دارند.
زمانی که کلیه ها از کار می افتند نمی توانند این اقدامات را انجام دهند و در نتیجه این مشکل منجر به بروز عوارض خواهد شد.
خطرات ناشی از نارسایی کلیه
- کم خونی
- بیماری قلبی
- فشار خون بالا
- هیپرکالمی (سطح بالای پتاسیم خون)
- پریکاردیت (التهاب پوشش اطراف قلب)
- سوء تغذیه
- پوکی استخوان (ضعف استخوان ها)
- نوروپاتی محیطی (آسیب عصبی در پاها)
- ضعف سیستم ایمنی
آیا درمانی برای نارسایی کلیه وجود دارد؟
برای هر دو نوع نارسایی کلیوی روش های درمان وجود دارد. نارسایی حاد کلیه قابل برگشت است و پیشرفت نارسایی مزمن کلیه را می توان با درمان مناسب کاهش داد.
در نارسایی حاد کلیه مشکل موقت است و کلیه ها پس از رفع مشکل مجدداً شروع به کار می کنند.
برخی از روش های درمان عبارتند از:
- مصرف آنتی بیوتیک برای درمان پیلونفریت
- تزریق خون در موارد کم خونی
- مصرف کورتیکواستروئیدها برای مشکلات ایمنی بدن
- تزریق داخل وریدی مایعات برای جبران کمبود آب بدن
- رفع انسداد
اگر کلیه ها بلافاصله به درمان پاسخ ندهند می توان تا زمانی که دوباره شروع به کار کنند به طور موقت همودیالیز انجام داد.
آسیب پیشرونده کلیه ها منجر به نارسایی مزمن کلیه می شود و از آنجا که قابل برگشت نیست وظیفه کلیه ها باید به صورت دیگری انجام شود.
در این شرایط گزینه های زیر وجود دارد:
- همودیالیز. دستگاه دیالیز می تواند خون را تصفیه کند. این کار در یک مرکز دیالیز و یا در خانه با کمک یک شخص دیگر انجام می شود.
- دیالیز صفاقی. عمل تصفیه در شکم اتفاق می افتد. این کار را می توان در مرکز دیالیز و یا خانه انجام داد. برای انجام این کار نیازی به کمک یک شخص دیگر نخواهید داشت.
- پیوند کلیه. کلیه اهدا شده از طریق جراحی در بدن شما قرار می گیرد.
بیشتر بخوانید: آیا می توان نارسایی کلیه را درمان کرد؟
انتظارات در صورت ابتلا به مشکلات کلیه
چشم انداز به نوع نارسایی کلیه بستگی دارد.
کلیه ها در صورت ابتلا به نارسایی مزمن کلیه بهبود نمی یابند اما می توان پیوند کلیه انجام داد و یا با درمان مناسب پیشرفت بیماری را کاهش داد.
اگر نارسایی حاد کلیه داشته باشید کلیه ها به احتمال زیاد بهبود می یابند و مجدداً شروع به کار می کنند.
نتیجه نهایی
رعایت این نکات می تواند به جلوگیری از نارسایی کلیه یا کند شدن پیشرفت آن کمک کند.
مهم ترین کاری که می توانید انجام دهید مدیریت دیابت و فشار خون بالا است.
داشتن سبک زندگی سالم و مصرف غذاهای مناسب، تحرک و عدم استعمال دخانیات یکی دیگر از کلیدهای حفظ سلامت کلیه هاست.
برای تنظیم یک قرار ملاقات با دکتر علی حاجب، متخصص اورولوژی در کلینیک اورولوژی الهام، برای مشاوره جهت پیشگیری و تشخیص و درمان بیماری های کلیوی با شماره های زیر تماس بگیرید.
تلفن ثابت
تلفن همراه
آدرس:
تهران، شهرک غرب، بلوار فرحزادی، دویست متر بالاتر از بلوار دادمان، کوچه ناخدا محتاج، انتهای بن بست، پلاک یک، طبقه یک
