6 دلیل درد سمت چپ و یا سمت راست پهلو
درد پهلو درد طرفین در بالا تنه و درست زیر دنده ها است. گاهی اوقات درد به زیر کمر هم کشیده می شود. اندام ها و عضلات بسیاری در داخل و نزدیک پهلوی چپ و راست قرار دارند که سبب شایع تر شدن این درد می شوند.
برخی علل درد پهلوها مثل عفونت کلیه یا التهاب پانکراس بسیار جدی هستند. سایر علل عبارتند از کشیدگی یا سفتی عضلات که بسیار دردناک بوده اما عموما بی ضرر به حساب می آیند.
در این مقاله درباره علل درد پهلوها و گزینه های درمانی صحبت می کنیم.
علل بروز درد پهلوها
شش علت اصلی برای درد پهلوها وجود دارد:
۱. مشکلات عضله
عضله شکم، پشت و حتی سینه ممکن است درد پهلو ایجاد کند. برخی از علل شایع درد عضلانی عبارتند از:
- جراحات عضلات مثل کشیدگی و رگ به رگ شدن
- استفاده بیش از حد از عضله
- کشش
- سبک زندگی بی تحرک
- استرس
- قرار گرفتن در پوزیشن غیرمعمول فیزیکی برای طولانی مدت
درد پهلو معمولاً در طرف عضله آسیب دیده اتفاق می افتد. افرادی که به علت سبک زندگی بی تحرک درد عضله دارند احتمالا درد را در هر دو طرف بدن حس کنند.
گاهی اوقات این افراد شاهد دردی هستند که بین دو پهلو در رفت و برگشت است.
آسیب عضلات در میان شایع ترین علل درد پهلو قرار می گیرد. درد عضلات می تواند بسیار شدید باشد اما شدت درد لزوماً معیاری برای شدت جراحت نیست.
۲. عفونت مجاری ادراری
عفونت مجاری ادراری وقتی ایجاد می شود که باکتری های مضر وارد مسیر اداری شده و مثانه، میزراه، یا کلیه ها را آلوده می سازد.
اکثر عفونت های مجاری ادراری در دستگاه ادراری تحتانی باقی می مانند. این عفونت ها در زنان نسبت به مردان رایج تر است.
بدون درمان، عفونت دستگاه ادراری به کلیه ها سرایت کرده و عفونت شدید کلیه به وجود می آورد.
علاوه بر درد پهلو ها، علائم عفونت مجاری ادراری عبارتند از:
- دفع دردناک ادرار
- احساس نیاز مداوم به دفع ادرار
- خون در ادرار
درد حاصل از عفونت مجاری ادراری روی هر دو پهلو ها یا فقط یک طرف تأثیر می گذارد.
۳. مشکلات کلیوی
کلیه ها مثل فیلتر تصفیه برای بدن عمل می کنند. آنها در پشت بدن و در زیر دنده ها قرار دارند.
عموما درد کلیه در پشت و پهلو حس می شود. برخی مشکلات کلیوی وقتی ایجاد می شوند که عفونت از مثانه به آن نقطه گسترش یافته باشد.
گاهی اوقات بیماری کلیه ژنتیکی بوده و یا در نتیجه اختلال در عضو دیگری از بدن رخ می دهد.
مشکلات کلیوی که درد در پهلوها ایجاد می کنند عبارتند از:
- سنگ کلیه
- بیماری کلیه مثل کلیه پلی کیستیک
- عفونت کلیه
- لختگی خون یا خونریزی در کلیه ها
فردی که درد پهلو و سایر علائم مشکلات کلیوی را دارد باید با پزشک مشورت کند. درد کلیه معمولاً در همان طرفی از بدن ایجاد می شود که کلیه دارای مشکل است.
وقتی عفونت یا بیماری خاصی هر دو کلیه را درگیر کند، فرد درد را در هر دو طرف بدن خود حس خواهد کرد.
بیشتر بخوانید : دلایل درد کلیه چپ
۴. بیماری شینگلز (زونا)
شینگلز عفونتی است که بثورات تاول زای دردناک به وجود می آورد. هر فردی که قبلا دچار آبله مرغان شده می تواند به شینگلز هم مبتلا شود.
این بیماری در افراد مسن تر و کسانی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند شایع تر است. شینگلز معمولاً باعث سوزش عمیق و درد تیزی می شود که از سیستم عصبی شروع خواهد شد.
طی چند روز تاول هایی آبدار ظاهر می شوند. در برخی افراد، زونا بسیار شدید بوده و عفونت های مرگباری ایجاد می کند.
افراد دارای اچ.آی.وی، آنهایی که داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی استفاده می کنند و افراد مسن باید در صورت مشاهده علایم شینگلز هر چه سریع تر به پزشک مراجعه کنند.
همان طور که شینگلز فقط یک طرف بدن را درگیر می کند افراد علائم را هم در طرف راست یا چپ حس خواهند کرد.
۵. التهاب پانکراس یا مشکلات کبد
پانکراس و کبد در قسمت تحتانی شکم قرار دارند یعنی درست زیر قفسه سینه. گاهی اوقات، مشکلات موجود در این اندام ها درد پهلو ایجاد می کنند.
این درد به پشت هم می زند. همان طور که کبد و پانکراس با همدیگر کار می کنند تا بدن غذا را هضم کند، مشکل در یکی از این عضو ها روی دیگری تاثیر می گذارد.
بسیاری از مشکلات و بیماری ها روی پانکراس و کبد اثر می گذارند. بعضی از آنها مثل مجاری صفراویِ مسدود شده کاملا قابل درمان بوده و سایر بیماری ها همچون هپاتیتِ خود ایمنی، بیماری های مزمنی هستند.
برخی از بیماری های کبد و پانکراس در صورت عدم درمان مرگبار می شوند اما همیشه با سایر علائم علاوه بر درد پهلو همراه خواهند بود.
درد حاصل از مشکلات پانکراس و کبد معمولا در سمت راست بدن ایجاد می شود. سایر علائم عبارتند از:
- ادرار تیره
- حرکات ضعیف روده
- تهوع و استفراغ
- حمله ناگهانی درد
- چشم و پوست زرد رنگ
- خستگی
- تب
۶. مشکلات ستون فقرات
مشکلات و بیماری های ستون فقرات مثل آرتروز یا بیرون زدگی دیسک دردی را ایجاد می کنند که به پهلوها می زند.
آرتروز ستون فقرات نوعی از التهاب همزمان مهره ها است. بیماری های دیسک، ورم و درد در دیسک هایی ایجاد می کنند که مثل ضربه گیر برای استخوان های ستون فقرات هستند.
برخی دیگر از مشکلات مثل ترک خوردگی ستون فقرات هم درد پهلو به وجود میآورند.
درد حاصل از مشکلات ستون فقرات معمولاً یا در سمت راست و یا در سمت چپ ایجاد می شوند اما بروز درد در هر دو جهت هم امکان پذیر است.
افراد دارای مشکلات ستون فقرات موارد زیر را تجربه خواهند کرد:
- درد تیزی که در یک طرف بدن به پایین و به پا می زند
- بی حسی یا گزگز کردن بی علت مخصوصاً در کل پا یا مچ پا به پایین
- پشت و کمر درد مزمن
- مشکل در حرکت
بیشتر بخوانید : تفاوت بین درد کلیه و کمر درد
تشخیص علت درد پهلو ها
پزشک علل مختلف احتمالی درد پهلو ها را با پرسش درباره سایر علائم بیمار و دریافت سابقه کامل پزشکی او محدود می کند.
همچنین تست هایی برای تشخیص بهتر تجویز خواهد کرد. برخی تست های رایج عبارتند از:
- اسکن و تصویربرداری برای مشاهده کلیه ها، کبد، پانکراس و ستون فقرات
- آزمایش تحلیل ادرار برای بررسی علامت عفونت ادراری
- معاینه فیزیکی برای شناسایی مشکلات عضلانی یا بثورات پوستی
- آزمایش خون
درمان درد پهلو ها
درمان درد پهلو به علت بروز آن بستگی دارد گزینه های درمانی عبارتند از:
- آنتی بیوتیک برای عفونت هایی مثل عفونت کلیوی، عفونت دستگاه ادراری، التهاب پانکراس حاصل از عفونت
- برداشتن کیسه صفرا یا داروهایی برای خرد کردن سنگ کیسه صفرا
- داروهای ضد ویروس برای شینگلز
- دارو درمانی برای بیماری های کبد
- پیوند کبد برای بیماری های متعدد مرتبط با کبد
- پیوند کلیه برای برخی اَشکال بیماری های کلیه
- دیالیز برای بیماری های کلیه مخصوصاً حین انتظار برای پیوند کلیه
- حرکات کششی، فیزیوتراپی، یخ، فشار و استراحت برای آسیب های جزئی عضلانی
- بستری شدن جهت نظارت و تزریق مداوم سرم مخصوصا برای التهاب پانکراس، سنگ کیسه صفرا، بیماری کلیه و بیماری کبد
- دارو درمانی برای آرتروز
- جراحی یا فیزیوتراپی برای مشکلات مربوط به دیسک
در بعضی موارد، فرد ممکن است اصلاً به درمان نیاز نداشته باشد. سنگ های کوچک کلیه اغلب بدون درمان خاصی عبور می کنند و درد عضلات حاصل از کرمپ یا نشستن های طولانی مدت بعد از مدت کوتاهی از بین می روند.
پزشک احتمالا توصیه به تغییر سبک زندگی کند مخصوصا برای بیماری های کبد که علت آن ها تغذیه نادرست و درد عضلات که ناشی از بی تحرکی است.
بیشتر بخوانید : درد پهلو : علت، علائم و درمان
زمان مراجعه به پزشک
در موارد زیر، فرد باید در صورت تجربه درد پهلوها به بخش اورژانس مراجعه کند:
- تب، مدفوع سفید، چشمان و پوست زرد رنگ
- بارداری
- استفراغ شدید
- ادرار خونی
- درد پهلوها همراه با جراحات مخصوصاً بعد از ضربه به طرفین یا کمر
در موارد زیر افراد در صورت تجربه درد پهلو ها می توانند بعد از یک روز به پزشک مراجعه کنند:
- درد حین دفع ادرار
- درد شدیدی که بدتر می شود
- بثورات دردناک پوستی
- بی حسی یا گزگز کردن پاها
اگر درد اندک یا معمولی است و هیچ علامت دیگری مشاهده نشد، علت احتمالی درد پهلوها، کشیدگی عضلات است. بنابراین خود به خود و بعد از چند روز استراحت رفع می شود. در صورت مشاهده علائم ذکر شده در بالا به پزشک مراجعه کنید.
برای تشخیص علت درد پهلو (درد پهلوی راست یا پهلوی چپ) و شروع درمان در تهران به کلینیک اورولوژی الهام مراجعه کنید.
برای دریافت مشاوره و یا نوبت حضوری برای درمان زائده های پوستی، با شماره تلفن های : ۰۲۱۸۸۰۷۳۱۳۶ و یا از طریق تماس تلفنی و یا واتساپ با شماره ۰۹۳۳۷۸۳۶۸۲۰ در تماس باشید.
سایر شماره تماس های کلینک : 02188591523 و 02188591358
آدرس ما را در صفحه تماس با ما مشاهده کنید.