سیفیلیس چیست
.
سیفیلیس یک عفونت باکتریایی است که به طور معمول از طریق تماس جنسی گسترش می یابد. این بیماری به صورت یک زخم بدون درد و به طور معمول در دستگاه تناسلی، روده یا دهان شروع می شود.
سیفیلیس از طریق تماس پوستی یا غشاء مخاطی با این زخم ها از فردی به فرد دیگر منتقل می شود.
باکتری های سیفیلیس پس از عفونت اولیه می توانند تا فعال شدن مجدد برای ده ها سال در بدن شما غیرفعال (خفته) باقی بمانند.
سیفیلیس اولیه گاهی با یک بار تزریق پنی سیلین قابل درمان است.
این عفونت در صورت عدم درمان می تواند به شدت به قلب، مغز یا سایر اندام ها آسیب برساند و مرگبار باشد. سیفیلیس از مادران به فرزندان متولد نشده نیز منتقل می شود.
علائم سیفیلیس
مراحل رشد سیفیلیس متفاوت بوده و علائم در هر مرحله متفاوت است. اما مراحل می توانند شبیه به یکدیگر باشند و علائم همیشه به یک شکل نیستند.
ممکن است به سیفیلیس مبتلا باشید و سال ها متوجه هیچ علائمی نشوید.
1- سیفیلیس اولیه
اولین نشانه سیفیلیس زخم کوچکی به نام شانکر (SHANG-kur) است. این زخم در قسمتی که باکتری ها وارد بدن شما می شوند ایجاد می شود.
در اکثر مبتلایان به سیفیلیس تنها یک زخم ایجاد می شود در حالی که در برخی دیگر چندین زخم ظاهر می شود.
شانکر معمولاً حدود سه هفته پس از ظاهر شدن گسترش می یابد. بسیاری از افراد مبتلا به این بیماری متوجه شانکر نمی شوند چرا که معمولاً بدون درد است و شاید در داخل واژن یا روده پنهان باشد. شانکر در طول سه تا شش هفته به خودی خود بهبود می یابد.
2- سیفیلیس ثانویه
احتمالا با گذشت چند هفته از بهبودی شانکر دانه هایی ظاهر می شوند که از بالا تنه شروع شده اما در نهایت تمام بدن و حتی کف دست ها و کف پا را می پوشانند.
این دانه ها معمولاً خارش ندارند و احتمالا زخم های زگیلی در دهان یا ناحیه تناسلی را به همراه دارند. برخی افراد ریزش مو، درد عضلات، تب، گلو درد و گره های لنفاوی متورم را نیز تجربه می کنند.
این علائم و نشانه ها می توانند طی چند هفته از بین بروند یا سالانه بطور مکرر تکرار شوند.
3- سیفیلیس نهفته
اگر برای سیفیلیس تحت درمان قرار نگیرید بیماری در حالی که هیچ علائمی ندارید از مرحله ثانویه به مرحله نهفته (پنهان) پیش می رود. مرحله نهفته می تواند سال ها ادامه داشته باشد.
ممکن است علائم و نشانه ها هرگز برنگردند و یا بیماری به مرحله سوم (ثالث) برسد.
4- سیفیلیس سوم
در حدود 15 تا 30 درصد افراد آلوده به سیفیلیس که تحت درمان قرار نمی گیرند عوارضی به نام سیفیلیس دیررس (سوم) ایجاد می شود.
این بیماری در مرحله آخر می تواند به مغز، اعصاب، چشم ها، قلب، رگ های خونی، کبد، استخوان ها و مفاصل شما آسیب برساند.
این مشکلات می توانند سال ها پس از ابتلا به عفونت اصلی و عدم درمان بروز پیدا کنند.
5- نوروسیفیلیس
سیفیلیس در هر مرحله می تواند گسترش یابد و باعث آسیب های دیگر از جمله آسیب به مغز و سیستم عصبی (نوروسیفیلیس) و چشم (سیفیلیس چشمی) شود.
6- سیفیلیس مادرزادی
نوزادان متولد شده از زنان مبتلا به سیفیلیس می توانند از طریق جفت یا هنگام تولد آلوده شوند. بیشتر نوزادان مبتلا به سیفیلیس مادرزادی هیچ علائمی ندارند، گرچه برخی از آن ها در کف دست و پا دانه هایی دارند.
علائم و نشانه های بعدی می تواند شامل ناشنوایی، ناهنجاری های دندان ها و بینی زینی شکل که در آن پل بینی فرو می رود باشد.
هرچند نوزادان مبتلا به سیفیلیس می توانند خیلی زود یا مرده متولد شوند یا پس از تولد بمیرند.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنید
اگر شما یا فرزندتان دچار ترشحات غیرمعمول، زخم یا دانه هایی به ویژه در ناحیه کشاله ران شده اید با پزشک خود تماس بگیرید.
علل
علت سیفیلیس یک باکتری به نام ترپونما پالیدوم است. متداول ترین راه انتقال از طریق تماس با فرد آلوده هنگام فعالیت جنسی است.
این باکتری ها از طریق بریدگی جزئی یا ساییدگی پوست یا غشاهای مخاطی وارد بدن می شوند. این بیماری در مراحل اولیه و ثانویه و گاهی در اوایل دوره نهفته مسری است.
این بیماری به طور معمول می تواند از طریق تماس نزدیک و محافظت نشده مستقیم (مانند بوسیدن) با یک زخم تازه یا از طریق مادران آلوده به نوزادانشان در دوران بارداری یا زایمان (سیفیلیس مادرزادی) گسترش یابد.
این بیماری با استفاده از توالت، وان، لباس یا وسایل غذاخوری مشترک، دستگیره در، استخر یا وان داغ منتشر نمی شود.
این بیماری پس از درمان به خودی خود عود نمی کند. با این حال اگر با زخم سیفیلیس فرد مبتلا تماس داشته باشید ممکن است مجدداً به این عفونت آلوده شوید.
عوامل خطرزا
- رابطه جنسی محافظت نشده داشته باشید
- با چند شریک جنسی رابطه برقرار کنید
- مردی هستید که با مردان رابطه جنسی دارید
- به ویروس HIV که منجر به ایدز می شود آلوده شده باشید
در صورت انجام دادن موارد زیر خطر ابتلا به سیفیلیس را افزایش می دهید:
عوارض سیفیلیس
سیفیلیس در صورت عدم درمان می تواند منجر به آسیب در کل بدن شما شود. این عفونت خطر ابتلا به HIV را نیز افزایش می دهد و می تواند برای خانم ها در دوران بارداری مشکلاتی ایجاد کند.
درمان به جلوگیری از آسیب در آینده کمک می کند اما نمی تواند صدمات را برطرف کرده یا آسیب هایی را که قبلاً رخ داده است ترمیم کند.
برجستگی های کوچک یا تومورها
درمراحل آخر سیفیلیس برجستگی هایی به نام گوم می توانند بر روی پوست، استخوان ها، کبد یا هر اعضای دیگری ایجاد شوند. گوم ها معمولاً پس از درمان با آنتی بیوتیک ها از بین می روند.
مشکلات عصبی
سیفیلیس می تواند در سیستم عصبی شما مشکلاتی از جمله موارد زیر ایجاد کند:
- سردرد
- سکته مغزی
- مننژیت
- از دست دادن شنوایی
- مشکلات بینایی از جمله نابینایی
- زوال عقل
- از دست دادن احساس درد و دما
- اختلال عملکرد جنسی در مردان (ناتوانی جنسی)
- بی اختیاری مثانه
- مشکلات قلبی عروقی
این مشکلات ممکن است شامل نفخ (آنوریسم) و التهاب آئورت یا شریان اصلی بدن و سایر رگ های خونی باشد. این بیماری می تواند به دریچه های قلب نیز آسیب برساند.
عفونت HIV
خطر ابتلا به HIV در بزرگسالان مبتلا به سیفیلیس مقاربتی یا سایر زخم های دستگاه تناسلی دو تا پنج برابر بیشتر است.
زخم سیفیلیس می تواند به راحتی خونریزی کند و هنگام فعالیت جنسی راهی آسان برای ورود HIV به جریان خون فراهم می کند.
بارداری و عوارض زایمان
در صورت بارداری این احتمال وجود دارد که سیفیلیس را به کودک متولد نشده خود انتقال دهید. سیفیلیس مادرزادی خطر سقط جنین، مرگ جنین یا مرگ نوزاد تازه به دنیا آمده را به شدت افزایش می دهد.
پیشگیری
هیچ واکسنی برای سیفیلیس وجود ندارد. برای کمک به جلوگیری از شیوع سیفیلیس از این پیشنهادات پیروی کنید:
- از برقراری رابطه خودداری کنید یا تنها با یک شخص رابطه داشته باشید. نداشتن (خودداری از) رابطه جنسی تنها راه مطمئن برای جلوگیری از سیفیلیس است. مناسب ترین گزینه بعدی داشتن رابطه جنسی با یک فرد مشخص است که در آن هر دو شخص تنها با یکدیگر رابطه جنسی برقرار می کنند و هیچ کدام آلوده نیستند.
- از کاندوم لاتکس استفاده کنید. کاندوم می تواند خطر ابتلا به سیفیلیس را هرچند تنها درصورتی که کاندوم زخم های سیفیلیس را بپوشاند کاهش دهد.
- از مصرف داروهای تفریحی خودداری کنید. سوء استفاده از الکل یا مواد مخدر می تواند مانع تصمیم گیری درست و منجر به روابط جنسی نا ایمن شود.
اطلاع دادن به شریک زندگی و درمان پیشگیرانه
اگر آزمایشات نشان دهد که سیفیلیس دارید باید به شرکای جنسی خود از جمله افراد فعلی و سایر شریکانی که در طول سه ماه تا یک سال گذشته داشته اید اطلاع دهید تا بتوانند آزمایش انجام دهند.
در صورتی که به این بیماری آلوده باشند می توان آن ها را درمان کرد.
اطلاع رسانی صحیح و دقیق به شریک زندگی می تواند به محدود کردن شیوع این بیماری کمک کند. همچنین این عمل افراد در معرض خطر را به سوی مشاوره و درمان مناسب سوق می دهد.
از آنجا که می توانید بیش از یک بار به این بیماری مبتلا شوید اطلاع رسانی به شریک زندگی خطر ابتلا مجدد را کاهش می دهد.
غربالگری برای زنان باردار
افراد می توانند به سیفیلیس آلوده شده و اطلاعی از آن نداشته باشند. مقامات بهداشتی به دلیل تأثیرات مرگبار این بیماری در کودکان متولد نشده توصیه می كنند كه همه زنان باردار برای بررسی بیماری معاینه شوند.
بیشتر بخوانید: بیماری های مقاربتی
بیشتر بخوانید: تبخال تناسلی
در صورتی که نشانه های سفیلیس را در خود می بینید بهتر است برای تشخیص و معاینه نزد پزشک بروید. تشخیص زودهنگام این بیماری به پیشگیری از شیوع آن کمک می کند.
برای دریافت نوبت از پزشک اورولوژیست کلینیک یادمان، دکتر علی حاجب با شماره های زیر تماس بگیرید.
تلفن ثابت
تلفن همراه
آدرس:
تهران، شهرک غرب، بلوار فرحزادی، دویست متر بالاتر از بلوار دادمان، کوچه ناخدا محتاج، انتهای بن بست، پلاک یک، طبقه یک
