درمان ناهنجاری های اوراکال + علائم و تشخیص
قبل از تولد نوزاد، کانالی بین ناف و مثانه به نام اوراکوس (میز بند) وجود دارد. در اکثر موارد، این کانال قبل از تولد از بین می رود. اما گاهی اوقات بخشی از اوراکوس تا بعد از تولد هم باقی می ماند. اوراکوس بعد از تولد هیچ استفاده ای نداشته بنابراین اگر باقی بماند مشکلاتی را به وجود خواهد آورد. این مشکلات، ناهنجاری های اوراکال نام دارند. مشکلات مربوط به این ناهنجاری ها نادر هستند و در نوزادان و کودکان دیده می شوند. علت بروز آن مشخص نیست.
در شرایط طبیعی چه اتفاق می افتد؟
با رشد جنین در رحم، مثانه در پایین شکم جا می گیرد. این عضو بدن توسط بندی ضخیم به نام اوراکوس به بند ناف متصل می شود. بعد از گذشت چند هفته اول از رشد جنین، مسیری که به جفت می رسد دارای رگ های خونی، یک کانال (که بعد ها روده کوچک می شود) و لوله ای به نام آلانتوییس (پوشش جنینی) خواهد شد.
داخل آلانتوئیس به بالای مثانه متصل می شود. این اتصال بالای مثانه به ناف در حدود ۲۰ هفتگی شکل می گیرد.
علائم ناهنجاری های اوراکال
چون اوراکوس بین ناف و بالای مثانه قرار دارد، بیماری های مربوط به آن در هر نقطه ای از آن فضا ممکن است رخ دهند.
علائم واضح
در نوزادان تازه به دنیا آمده، عدم رفع خیسی ناف، نشانه ای از بروز مشکل است. شایع ترین مشکل ناف، گرانولوم است. گرانولوم ناحیه قرمز شده ای است که به علت عدم بهبود پایه بزرگ شده ناف به وجود می آید.
گاهی اوقات این ناحیه حتی بعد از افتادن ناف هم بسیار قرمز می شود. مالیدن قدری الکل به موضع مورد نظر برای دوبار در روز، درمان را در پی دارد. در صورت عدم رفع قرمزی یا بدتر شدن آن باید با پزشک مشورت کنید.
سایر علائم
ممکن است بدون وجود خیسی هم ناهنجاری های اوراکال وجود داشته باشند. حدود ۳۵ درصد از این مشکلات، ناشی از کیست عفونی اوراکال است. این نوع از مشکلات اغلب در کودکان و بزرگسالان دیده می شود. به جای تخلیه ترشح از ناف، علائم این ها خواهند بود:
- درد پایین شکم
- تب
- توده قابل لمس
- درد حین ادرار
- عفونت دستگاه ادراری
- خون در ادرار (هماتوری)
سایر مشکلات اطراف ناف
گزارش های اندکی مبنی بر مشکلات ایجاد کننده درد و ورم در بند ناف وجود دارند. این مشکلات شامل عفونت رگ های خونی باقی مانده می شود. همچنین مجرای وتیلین بین ناف و روده گاهی اوقات مشکلاتی در بقایای خود دارد. بعضی وقت ها مواردی مثل آپاندیسیت و کیست تخمدان علائم مشکلات اوراکال را تقلید می کنند.
تشخیص ناهنجاری های اوراکال
رایج ترین تست مورد استفاده برای تشخیص ناهنجاری های اوراکال، سونوگرافی شکم، مثانه و لگن است.
بیشتر بخوانید: فتق اینگوینال در نوزادان و کودکان
درمان ناهنجاری های اوراکال
اکثر ناهنجاری های اوراکال با معاینه بالینی و سونوگرافی قابل تشخیص است.
کاتتریزاسیون شیمیایی برای گرانولومای نافی
این کار در مطب پزشک انجام می شود. گرانولومای ناف، مشکلی در سطح دیواره شکم است که بعد ها با آنتی بیوتیک حل خواهد شد.
در صورت وجود سینوس (دهانه غیر طبیعی)
تخلیه
اکثر این شکاف ها به مثانه متصل نیستند اما در بعضی موارد مسیری باز از مثانه تا ناف وجود دارد به نام اوراکوس باز.
این اختلال با آزمایش ادرار و سنجش سطح کراتنین تایید می شود. اگر این مایع، ادرار حاصل از اتصال مثانه باشد سطوح موارد ذکر شده بالا خواهد بود.
آنتی بیوتیک برای عفونت
برعکس گرانولومای ساده، عدم رفع خیسی ناف باید توسط اورولوژیست بررسی شود. حدود ۶۵ درصد از ناهنجاری های اوراکال به صورت شکافی برای تخلیه در ناف ظاهر می شوند.
قرمزی به علت این تخلیه و همچنین عفونت پوست به وجود می آید. در صورت بروز درد وتب و سرایت قرمزی به نواحی اطراف پوست، آنتی بیوتیک تجویز شده و احتمالا فرد در بیمارستان بستری خواهد شد.
این نوع عفونت بطنی امفالیت نام دارد. امفالیت به علت باکتری حاصل از سینوس اوراکال ایجاد می شود. گاهی اوقات هم علت آن چیز دیگری در ناحیه ناف است که زمانی به روده ها متصل بود.
سینوگرام
وقتی ورم کنترل می شود، دهانه ناف توسط سینوگرام به خوبی دیده خواهد شد. لوله ای کوچک در دهانه گذاشته شده و رنگ کنتراست به داخل جریان می یابد. سپس عکس اشعه ایکس گرفته می شود. اگر این کانال مسیر بالای مثانه را دنبال کند، تشخیص، سینوس اوراکال (سینوس نافی) خواهد بود.
جراحی
اوراکوس و همه اتصالات آن (به علاوه مقدار اندکی از بالای مثانه) باید با جراحی کاملا برداشته شود. جا گذاشتن هرگونه بافت، باعث بروز سرطان خواهد شد. کمتر از یک درصد از سرطان های مثانه در اوراکوس رخ می دهد اما به محض مشکل ساز شدن اوراکوس باید هرچه سریع تر برداشته شود.
اگر سینوس نباشد
تصویربرداری
وقتی هیچ سینوس تخلیه شده ای وجود نداشته باشد، سونوگرافی پایین شکم اغلب توده ای پر از مایع در اوراکوس را نشان می دهد. در فرد بزرگسالی با احتمال ابتلا به سرطان، سی.تی.اسکن شکم و لگن مفید خواهد بود.
آنتی بیوتیک برای کیست های عفونی
حدود ۸۰ درصد از کیست های عفونی، حاوی استافیلوکوکوس و سایر انواع باکتری هستند. کیست عفونی تقریباً همیشه در جای خود می ماند.
کیست های عفونی به ندرت وارد فضای بین معده و سایر عضو ها می شود که منجر به التهاب و تب خواهد شد. آنتی بیوتیک عفونت را درمان می کند.
جراحی
حذف کامل اوراکوس مهم است. بعد از تخلیه با سوزن، ناهنجاری های اوراکال در یک سوم از بیماران عود می کند.
علت آن، حضور لایه ها، دیواره ها و ساختارها است.
روش های دیگر برای درمان ناهنجاری های اوراکال
سیستویورتروگرام دفع ادرار
گاهی اوقات، سیستویورتروگرام دفع ادرار (عکس اشعه ایکس با استفاده از رنگ کنتراست) حتی بعد از معاینه بالینی و سونوگرافی هم مفید است.
این کار وقتی انجام می شود که اوراکوس با انسداد مثانه مرتبط بوده و باید درمان شود.
سن بیمار، جنسیت و معاینه بالینی در این شیوه تاثیرگذار است.
سیستوسکوپی
در بعضی موارد، استفاده از سیستوسکوپی و نگاه مستقیم به مثانه با سیستوسکوپ مفید است. اکثر اورولوژیست ها استفاده از روش هایی که قبلاً اشاره شد را پیشنهاد می کنند.
بعد از برداشتن کامل اوراکوس، نباید بافت دیگری باقی بماند. نیازی به پیگیری های روتین نیست اما در صورت بروز هرگونه تغییر به پزشک مراجعه کنید. اگر در تهران هستید متخصصین ما در کلینیک الهام می توانند با تشخیص و درمان مشکل، به شما و نوزادتان کمک کنند.
برای دریافت مشاوره و یا نوبت حضوری برای درمان زائده های پوستی، با شماره تلفن های : ۰۲۱۸۸۰۷۳۱۳۶ و یا از طریق تماس تلفنی و یا واتساپ با شماره ۰۹۳۳۷۸۳۶۸۲۰ در تماس باشید.
سایر شماره تماس های کلینک : 02188591523 و 02188591358
آدرس ما را در صفحه تماس با ما مشاهده کنید.