درمان سوزش ادرار + علائم و علل آن
ناراحتی، درد یا حس سوزش در زمان دفع ادرار مشکلی است که بسیاری از افراد آن را تجربه می کنند. مشکلات مختلف در دفع ادرار ممکن است به علت بیماری خاصی ایجاد نشوند.
سوزش ادرار چیست؟
- سوزش ادرار درد یا سوزشی است که حین خارج شدن ادرار از مثانه احساس می شود. سوزش و دفع دردناک ادرار، دیسوریا نام دارد.
- علائم می توانند ثابت یا متغیر باشند و بسته به عملکرد وضعیت بدن، بدتر و یا بهتر شوند.
- این درد با حسی همراه با سوزش و گزیدگی توصیف شده و شدت آن از خفیف تا شدید متغیر است.
- دفع دردناک یا سخت ادرار، حس نیاز مداوم به دفع ادرار یا خون در ادرار می توانند با سوزش ادرار همراه باشند.
علل بروز سوزش ادرار
عفونت دستگاه ادراری
عفونت دستگاه ادراری شایع ترین علت سوزش ادرار است.
این مشکل به علت عفونت باکتریایی ایجاد می شود.
- باکتری ها اغلب به لایه داخلی میزراه می چسبند و اگر عفونت دستگاه ادراری به سرعت درمان نشود به سایر بخش های ادراری هم می رسند.
- دفع دردناک ادرار، تکرر ادرار و تغییر در رنگ ادرار از علائم عفونت دستگاه ادراری هستند.
تروما (ضربه)
آسیب یا ترومای دستگاه ادراری باعث حس سوزش حین دفع ادرار به علت آسیب، جراحات و یا سوند می شود.
انسداد ها یا بد شکلی ها
یک علت دیگر، انسداد آناتومیک به دلیل پروستات بزرگ شده یا تنگی میزراه است.
بیماری های آمیزشی
بیماری های آمیزشی مثل کلامیدیا، تبخال تناسلی و سوزاک از علل اصلی سوزش ادرار و دفع دردناک ادرار هستند.
این بیماری های آمیزشی به دلیل باکتری ها ایجاد شده و با سوزش ناحیه تناسلی، ترشحات واژن و خارش کشاله ران همراه هستند.
عفونت مخمری واژن
عفونت مخمری واژن عفونتی شایع در زنان است که برفک کاندیدایی هم نامیده می شود. این عفونت حس سوزش حین دفع ادرار ایجاد می کند و همچنین سوزش و قرمزی در اطراف واژن به وجود می آورد.
واژینوز باکتریال
اگر حین دفع ادرار دچار سوزش شدید، می تواند علت آن واژینوز باکتریال هم باشد. عفونت واژینوز باکتریال با بوی ماهی شناخته می شود.
پارگی واژن
مشکل پارگی واژن هم سبب دفع دردناک ادرار یا سوزش ادرار می شود. پارگی واژن معمولاً طی رابطه جنسی شدید به وجود می آید. وقتی ادرار با این صدمات برخورد کند درد و سوزش ایجاد خواهد کرد. همچنین حین زایمان طبیعی هم پارگی رخ می دهد.
علل هورمونی
علل هورمونی هم باعث سوزش ادرار می شوند. عوارض یائسگی مثل خشکی واژن می تواند یکی از علل هورمونی باشد.
سرطان
سرطان میزراه، پروستات، مثانه، واژن و آلت تناسلی مردان باعث سوزش ادرار و درد حین ادرار خواهد شد.
علل نورولوژیکی
هر بیماری عصبی ای که در تخلیه کامل مثانه اختلال ایجاد کند، درد حین دفع ادرار و سوزش ادرار ایجاد خواهد کرد.
واژینیت آتروفیک
واژینیت آتروفیک یک عارضه بعد از یائسگی است که به علت تغییرات در سطح هورمون ها ایجاد می شود. این بیماری منجر به نازک شدن واژن شده و سبب سوزش ادرار و درد حین مقاربت خواهد شد.
محصولات غیر ضروری بهداشتی ناحیه تناسلی
- برخی از محصولات بهداشتی ادعای تمیز کردن واژن با ایجاد بوی خوب دارند.
- این محصولات تعادل میزان اسید واژن را به هم می زنند.
- پوست واژن بسیار حساس است و اگر در تماس با برخی محصولات خاص شیمیایی قرار بگیرد به آسانی تحریک می شود.
- این مسئله منجر به سوزش ادرار یا درد حین دفع ادرار خواهد شد
سایر علل سوزش ادرار
- درد حاصل از آسیب های خارجی به اندام تناسلی
- بیماری هایی مثل دیابت شیرین و سایر بیماری های مزمن که سیستم ایمنی بدن را ضعیف می کنند.
عوامل خطرساز
زنان بیشتر در خطر ابتلا به عفونت دستگاه تناسلی قرار دارند چون باکتری ها آسان تر وارد مجاری ادراری آنها می شود.
دلیل این امر نزدیک بودن مقعد و مجرای ادرار است. سایر عوامل افزایش دهنده ریسک عفونت دستگاه ادراری عبارتند از:
- دیابت
- بارداری
- نقص ساختاری دستگاه ادراری
- فعالیت جنسی
- هر عاملی که مانع از جریان ادرار شود مثلاً سنگ کلیه، پروستات بزرگ شده
- وجود کاتتر در داخل مثانه
- عدم رعایت بهداشت شخصی
- یائسگی
- استفاده از دیافراگم به عنوان وسیله پیشگیری از بارداری
- سیستم ایمنی ضعیف
عفونت دستگاه ادراری در دوران کودکی هم شایع است. رایج ترین علل این عفونت ها در کودکان یبوست، خالی نکردن کامل مثانه و تاخیر در دفع ادرار است.
پسرها در کودکی بیشتر از دخترها دچار عفونت دستگاه ادراری می شوند.
علائم سوزش ادرار
- سوزش ادرار می تواند با سایر علائم همراه شود که بستگی به بیماری یا اختلال ایجاد کننده این مشکل دارد
- علائمی که مکرراً روی دستگاه ادراری تاثیر می گذارند سایر قسمت های بدن را هم درگیر می کنند
علائم ادراری که می توانند با سوزش ادرار همراه باشند:
سوزش ادرار می تواند با سایر علائمی که روی دستگاه ادراری تاثیر می گذارند همراه باشد از جمله:
- ادرار صورتی یا قرمز
- تغییر رنگ ادرار
- ادرار کدر
- دیسوریا و احتباس ادرار
- ادرار بدبو
- تکرر ادرار
- درد حین دفع ادرار
- نیاز مبرم به دفع ادرار
سایر علائمی که می توانند همراه با سوزش ادرار رخ دهند:
- درد شکم، لگن، پایین کمر که ممکن است شدید باشد
- خستگی
- تب و لرز
- از دست دادن اشتها
- تهوع با یا بدون استفراغ
- درد حین مقاربت
- درد کشاله ران یا اطراف
- جوش
- قرمزی، داغی و ورم
علائم شدیدی که نشان دهنده بیماری ای مهلک هستند:
در بعضی موارد سوزش ادرار می تواند نشانه ای از یک بیماری جدی باشد که هر چه سریع تر باید به اورژانس مراجعه کرد.
در صورت مشاهده موارد زیر فورا به مراکز درمانی مراجعه کنید:
- تب بالا
- عدم توانایی دفع ادرار
- درد شدید شکمی
زمان مراجعه به پزشک
اگر موارد زیر را تجربه کردید به پزشک مراجعه کنید:
- ماندگاری درد حین ادرار
- ترشح واژن یا آلت تناسلی مردان
- مشاهده خون در ادرار
- تب
- کمردرد یا درد پهلوها
- دفع سنگ کلیه یا مثانه
تشخیص سوزش ادرار
- پزشک ابتدا سابقه پزشکی و بیماری های فرد را چک کرده و از علائم می پرسد
- معاینه بالینی انجام شده که شامل بررسی شکم، اندام تناسلی و معاینه داخلی واژن می شود
- آزمایش ادرار برای بررسی علت سوزش و درد تجویز می شود
- این آزمایش هرگونه عفونت درون خون را نشان می دهد. کشت ادرار هم توصیه شده تا رشد باکتری ها و نوع باکتری های عفونت زا مشخص شود.
بعد از تشخیص نوبت درمان است.
بیشتر بخوانید: علائم و درمان سرطان مثانه مهاجم به عضله و تشخیص آن + جامع
درمان سوزش ادرار
پزشک بهترین داروها را برای بیماری کنونی فرد تجویز می کند. در صورت وجود عفونت، آنتی بیوتیک تجویز خواهد شد. باید دوره درمان و مصرف داروها را کامل به اتمام برسانید حتی اگر طی چند روز احساس بهتری داشتید.
گاهی اوقات مُسکن هم توصیه می شود تا درد دستگاه ادراری را از بین ببرد. نحوه استفاده از این داروها بسیار مهم است.
در صورتی که علت بروز دفع ادرار دردناک عفونت ادراری نیست، تست های بیشتری انجام شده و درمان طبق آنها انجام می شود.
درمان های خانگی
- دریافت درمان های پزشکی برای عفونت دستگاه ادراری یا هر بیماری ای که سوزش و درد حین ادرار ایجاد می کند مفید است.
- در عین حال می توانید از درمان های خانگی هم استفاده کنید.
- فراموش نکنید که درمان های خانگی هرگز جایگزین درمان های پزشکی نیستند
هیدراته نگه داشتن بدن
- باید برای رهایی از سوزش ادرار آب کافی بنوشید
- با نوشیدن آب، کلیه ها ادرار کافی تولید می کنند و هر گونه باکتری مهاجم چسبیده به دستگاه ادراری دفع خواهد شد.
- علت حس سوزش ممکن است کم آبی بدن باشد. بنابراین نوشیدن حداقل ۲ تا ۳ لیوان آب در فواصل کوتاه مدت بسیار مفید است.
آب کرنبری
- عفونت های جزئی دستگاه ادراری و احساس سوزش حین دفع با آبمیوه قابل دفع هستند
- می توانید آب کرنبری مصرف کنید تا باکتری های عفونت زا را بکشد.
آب نارگیل
- آب نارگیل هم برای رفع سوزش و درد حین دفع ادرار مفید است.
- آب نارگیل حاوی الکترولیت های مهمی است که برای حفظ توازن مایعات بدن مفید به شمار می آید.
لیمو
- لیمو یک درمان کننده خانگی است که درد حین ادرار را رفع می کند.
آبلیمو اسیدی است اما تاثیر قلیایی بر بدن می گذارد.
- اسید سیتریک و خاصیت آنتی باکتریال و آنتی ویروس آبلیمو برای رفع این مشکل مفید است.
- آب یک لیمو را داخل آب گرم ریخته و با یک قاشق چای خوری عسل مخلوط کنید. هر روز صبح ناشتا این محلول را بنوشید.
جوش شیرین
- جوش شیرین هم برای رفع سوزش ادرار مفید است.
- این ترکیب قلیایی به کاهش اسیدیته ادرار کمک کرده و سوزش ادرار و تکرر ادرار را کم خواهد کرد.
- به غیر از این، جوش شیرین به توازن سطح اسید در بدن کمک می کند. یک قاشق چای خوری جوش شیرین را داخل یک لیوان آب ولرم ریخته و خوب هم بزنید.
- این محلول را ناشتا بنوشید و مصرف آن را تا یک هفته ادامه دهید.
سرکه سیب
سرکه سیب درمان خانگی برای بسیاری از بیماری ها بوده و در درمان سوزش ادرار و درد حین ادرار مفید است.
- سرکه سیب خاصیت آنتی باکتریال و ضد قارچ داشته که به مبارزه با عفونت و درد حین ادرار کمک می کند.
- به غیر از این موارد، سرکه سیب سرشار از آنزیم ها، پتاسیم و سایر مواد معدنی موثر است تا توازن اسید طبیعی بدن بازیابی شود.
- یک قاشق غذاخوری سرکه سیب تصفیه نشده و یک قاشق غذاخوری عسل در یک لیوان آب ریخته و دو بار در روز بنوشید.
- می توانید یک تا دو فنجان سرکه سیب به آب وان هم اضافه کنید و به مدت ۲۰ دقیقه در آن بمانید. روزی یک بار انجام دهید تا وضعیت کمی بهبود یابد.
آب انگور فرنگی هندی (آمالا)
آب آمالا هم درمان مفیدی برای عفونت های دستگاه ادراری است که حس سوزش ادرار را کم می کند.
بلوبری
- بلوبری سرشار از آنتی اکسیدان بوده که باکتری ها را از بین برده و عفونت را درمان می کند.
- بنابراین می توانید هر روز این میوه را استفاده کنید تا از سوزش ادرار رها شوید.
ماست طبیعی
- کشت های فعال، باکتری های مضر را از بین برده و رشد باکتری های مفید را افزایش می دهند.
- ماست به مبارزه با عفونت بیماری زا کمک کرده و تعادل اسید واژن را برقرار می کند.
- دو تا سه فنجان ماست طبیعی هر روز میل کنید. می توانید آن را به شکل اسموتی هم مصرف کنید.
- می توانید تامپون را در ماست کاملا فرو برده و برای دو ساعت داخل واژن بگذارید. دو بار در روز انجام دهید تا قدری تسکین بیابید.
خیار
- خیار ممکن است به درمان سوزش ادرار به علت دیورتیک بودن (ادرار آور) کمک کند.
- خیار حاوی ۹۵ درصد آب است بنابراین بدن را به خوبی پر آب نگه داشته و از سموم پاک می کند.
خاصیت سرد بودن خیار به طبیعی سازی دمای بدن کمک خواهد کرد.
- یک فنجان آب خیار را آماده کرده و یک قاشق غذاخوری عسل به آن اضافه کنید. خوب هم زده و دو بار در روز میل کنید.
- می توانید روزی ۲ تا ۳ خیار برای کاهش شدت علائم مصرف کنید.
دانه گشنیز
- دانه های گشنیز هم برای کاهش سوزش و درد حین ادرار مفید هستند.
- خاصیت آنتی باکتریال این دانه ها برای پیشگیری از بروز عفونت دستگاه ادراری موثر است.
همچنین این دانه ها بدن را از سموم پاک کرده و دفع ادرار را به حالت طبیعی برمی گردانند.
- دانه های گشنیز گرمای اضافی بدن را که برای این بیماری مضر است دفع کرده و بدن را خنک می کنند.
- ۲ قاشق چای خوری دانه گشنیز را در یک فنجان آب بجوشانید. بعد از سرد شدن صاف کرده دو بار در روز بنوشید.
- همچنین می توانید یک قاشق غذاخوری پودر دانه گشنیز را با سه فنجان آب مخلوط کرده و یک شبانه روز نگه دارید.
- صبح روز بعد محلول را هم زده و یک فنجان آن را سه بار در روز بنوشید.
دانه های شنبلیله
- دانه های شنبلیله برای کاهش علائم سوزش ادرار و درد حین ادرار مفید هستند.
- این دانه ها در بهبود سطح اسید واژن و پیشگیری از بروز عفونت موثر هستند.
- همچنین به پیشگیری از تجمع سموم در بدن کمک می کنند.
- نصف قاشق پودر دانه شنبلیله را در یک لیوان شیر پرچرب ریخته و دو بار در روز مصرف کنید
- همچنین می توانید یک قاشق چای خوری پودر دانه شنبلیله را با عسل مخلوط کرده و ۲ تا ۳ بار در روز میل کنید.
یا یک قاشق چای خوری دانه شنبلیله را شب تا صبح خیسانده صبح آن را از صافی عبور دهید. نصف قاشق چایخوری عسل اضافه کرده و ناشتا بخورید.
ریشه خردل
- از ریشه خردل برای رفع ادرار دردناک استفاده می شود
- ریشه خردل یک آنتی باکتریال قدرتمند است که سلول های باکتری را با نابودی دیواره سلولی آنها می کشد.
- مصرف ریشه خردل سه بار در روز با کمی آب یا شیر به کاهش حس سوزش ادرار و درد کمک خواهد کرد.
کمپرس گرم
- سوزش ادرار و دفع ادرار با درد، با کمپرس گرم بهتر می شود. گرما به کاهش فشار مثانه و کم شدن درد کمک می کند.
- کمپرس گرم را برای ۵ دقیقه روی پایین شکم گذاشته کمی صبر کنید و دوباره این کار را انجام دهید.
سوالات متداول
عفونت دستگاه ادراری از شایع ترین علل سوزش ادرار، تکرر ادرار و ادرار دردناک است. عفونت ادراری در میزاره یا مثانه یا کلیه ها اتفاق می افتد.
اگر دفع دردناک ادرار ماندگار شد و با ترشحات واژینال، ادرار بد بو، کدری ادرار و یا خون در ادرار همراه شد به پزشک مراجعه کنید.
بله عفونت دستگاه ادراری باعث سوزش ادرار می شود. وقتی دچار عفونت دستگاه ادراری می شوید مثانه به مغز دستور دفع مکرر ادرار می دهد حتی اگر مثانه خالی باشد.
باکتری هایی که باعث بروز عفونت دستگاه ادراری شده اند پوشش ظریف مسیر ادراری را تحریک می کنند. این تحریک التهاب و درد حین ادرار ایجاد خواهد کرد.
پیشگیری از سوزش ادرار
در اینجا چند درمان خانگی برای کاهش سوزش ادرار لیست شده است:
- مایعات زیادی بنوشید
- ویتامین c زیاد مصرف کنید
- آب کرنبری شیرین نشده میل کنید
- محصولات پروبیوتیک استفاده کنید
- مکمل های طبیعی مثل برگ گیاه توت خرس، عصاره کرنبری و سیر بخورید
برای انجام آزمایش های لازم جهت تشخیص علت سوزش ادرار و درمان آن به کلینیک تخصصی اورولوژی الهام در غرب تهران مراجعه کنید.
برای دریافت مشاوره و یا نوبت حضوری برای درمان زائده های پوستی، با شماره تلفن های : ۰۲۱۸۸۰۷۳۱۳۶ و یا از طریق تماس تلفنی و یا واتساپ با شماره ۰۹۳۳۷۸۳۶۸۲۰ در تماس باشید.
سایر شماره تماس های کلینک : 02188591523 و 02188591358
آدرس ما را در صفحه تماس با ما مشاهده کنید.