علل و علائم کلامیدیا چیست + درمان و پیشگیری
کلامیدیا یکی از رایج ترین بیماری های آمیزشی است. فرد می تواند از طریق رابطه جنسی، رابطه مقعدی و یا رابطه دهانی به کلامیدیا مبتلا شود. چون کلامیدیا اغلب بدون علامت است، بسیاری از افراد مبتلا از آن خبر نداشته و نادانسته سایر افراد را آلوده می کنند.
غربالگری های منظم به کاهش گسترش کلامیدیا کمک می کنند.
کلامیدیا چیست؟
کلامیدیا یک بیماری شایع آمیزشی است که توسط باکتری ای به نام کلامیدیا تراکوماتیس ایجاد می شود. وقتی فرد مبتلا به کلامیدیا می شود، می تواند آن را به سایر شرکای جنسی خود از طریق دخول واژینال، مقعدی و دهانی منتقل کند.
عفونت ها از طریق اسباب بازی های جنسی هم قابل انتقال هستند. عفونت کلامیدیا قابل درمان و کنترل بوده اما بهتر است درمان هرچه زودتر آغاز شود.
در صورت عدم درمان، کلامیدیا منجر به بیماری های جدی خواهد شد.
کلامیدیا چه افرادی را درگیر می کند؟
هر فرد فعال از نظر جنسی می تواند به کلامیدیا مبتلا شود. این باکتری از طریق مایعات واژن و منی (که یعنی تمام جنسیت هایی که رابطه جنسی دارند در معرض ابتلا از طریق شریک جنسی خود هستند) منتقل خواهد شد.
اگر باردارید و کلامیدیا دارید به نوزاد خود هم انتقال می دهید.
کلامیدیا چقدر شایع است؟
کلامیدیا شایع ترین بیماری آمیزشی ای است که توسط باکتری ایجاد می شود. حدود دو میلیون مورد از کلامیدیا در سال ۲۰۱۹ گزارش شد.
تعداد موارد ابتلا از این ارقام بیشتر است. در مقایسه با سال های قبل نرخ ابتلا در سال ۲۰۱۹ در میان تمامی جنسیت ها، نژاد ها و قومیت ها در هر نقطه آمریکا افزایش داشت.
اکثر موارد کلامیدیا سمپتوماتیک بوده که به معنای عدم بروز علائم و نشانه های این عفونت است.
بسیاری از این موارد گزارش نمی شوند. شاخص های خاص جمعیت شناسی (مثل سن، جنسیت و نژاد) فرد را بیشتر در معرض تشخیص کلامیدیا قرار می دهند.
در صورت دارا بودن شرایط زیر، ریسک ابتلا به کلامیدیا در شما بیشتر است:
- نوجوان یا جوان بین ۱۵ تا ۲۴ سال : بیش از نیمی از تمامی موارد کلامیدیای تشخیص داده شده در آمریکا در این گروه سنی رخ می دهد.
- زنان (زنی که از بدو تولد زن بوده و تغییر جنسیت نداده) بین سنین ۱۵ تا ۲۴ سال : زنان جوان در این گروه سنی بیشتر مورد غربالگری های کلامیدیا قرار می گیرند و میزان بروز کلامیدیا در میان این افراد بسیار بالا است
- مردی که با مرد دیگر رابطه جنسی دارد (MSM) : عفونت کلامیدیا به طرز نامتناسبی مردان همجنسگرا را درگیر می کند
- سیاه پوستان و غیر لاتین تبارها : کلامیدیا به طرز نامتناسبی روی افراد سیاه پوست غیر لاتین تبار تاثیر می گذارد
درصد بالای انتقال در میان گروه هایی خاص، بیشتر به علت شبکه های ارتباطی و فقدان دسترسی به منابع پیشگیری از بیماری های آمیزشی است.
مثلاً کلامیدیا بیشتر در جوامعی فرد به فرد منتقل می شود که بیشترین نرخ این عفونت را دارند.
همچنین احتمال گسترش آن در میان گروه هایی که دسترسی آسان به آموزش جنسی و وسایل پیشگیری از بارداری انسدادی مثل کاندوم و سد دهانی ندارند بیشتر است.
علل بروز کلامیدیا
کلامیدیا از طریق تماس جنسی منتقل می شود. یعنی وقتی ترشحات واژن یا منی که حاوی این باکتری هستند از فردی به فرد دیگر انتقال می یابد.
تماس جنسی شامل تمامی انواع روابط جنسی می شود از جمله روابط بدون دخول و بدون انزال.
راه های مختلفی برای انتقال باکتری کلامیدیا از اندام تناسلی فرد مبتلا به فرد دیگر وجود دارد.
- رابطه جنسی : باکتری از آلت تناسلی مرد به داخل واژن شریک جنسی منتقل شده و یا برعکس
- رابطه مقعدی : باکتری از آلت تناسلی مرد به داخل مقعد شریک جنسی منتقل شده یا برعکس
- رابطه دهانی : باکتری از دهان فرد به واژن یا آلت تناسلی مردانه منتقل شده و یا برعکس
- اسباب بازی های جنسی : باکتری از یک اسباب بازی آغشته به کلامیدیا وارد دهان، مقعد، واژن یا آلت تناسلی مردانه شریک جنسی می شود.
- تحریک دستی اندام تناسلی یا مقعد : این مورد زیاد رایج نبوده اما مایعات و ترشحات حاوی کلامیدیا از این طریق با چشم طرف مقابل برخورد کرده و عفونتی به نام ورم ملتحمه چشم ایجاد می کند. مثلا اگر به اندام جنسی فرد آلوده به دست زده (دست خود را نشویید) و چشم خود را لمس کنید دچار مشکل خواهید شد.
چه مواردی کلامیدیا ایجاد نمی کنند؟
همه موقعیت هایی که در آنها تبادل مایعات بدن وجود دارد کلامیدیا ایجاد نمی کنند. در موارد زیر دچار کلامیدیا نمی شوید:
- بوسه
- سهیم شدن در غذا یا نوشیدنی
- بغل کردن و دست دادن
- استفاده از توالت بلافاصله بعد از استفاده فرد مبتلا
- استنشاق قطرات تنفسی بعد از سرفه یا عطسه فرد مبتلا
تا چه مدت کلامیدیا بدون علائم باقی می ماند؟
گاهی‌اوقات کلامیدیا عفونت خاموش نامیده می شود چون اکثر افرادی که کلامیدیا دارند صرف نظر از جنسیت، هیچ وقت به علائم توجهی ندارند.
آنهایی که به علائم توجه می کنند اغلب تا چند هفته بعد از ابتلا، علائم را نمی شناسند. علت این امر سمپتوماتیک بودن اکثر موارد ابتلا به کلامیدیا است.
بنابراین انتقال آن به فرد دیگر بدون آگاهی از ابتلا به آن بسیار ساده خواهد بود.
به این ترتیب عدم درمان به موقع برای پیشگیری از بروز مشکلات پیچیده تر هم اتفاق می افتد.
علائم کلامیدیا
در صورت توجه به علائم، احتمالا آنها را به شکل متفاوتی تجربه کنید. بسیاری از این علائم که زنان تجربه می کنند روی مردان تغییر جنسیت یافته و دوجنسه های دارای واژن هم تاثیر می گذارد.
بسیاری از این علائمی که زنان می بینند، روی زنان تغییر جنسیت داده و دوجنسه های دارای آلت تناسلی مردانه هم تاثیرگذار خواهد بود.
علائم در زنان
باکتری کلامیدیا اغلب علائمی ایجاد می کند که مشابه التهاب دهانه رحم یا عفونت دستگاه ادراری هستند:
- ترشحات سفید، زرد و خاکستری از واژن که ممکن است بدبو باشد
- چرک داخل ادرار
- افزایش نیاز به دفع ادرار
- درد یا سوزش حین ادرار (دیسوریا)
- خونریزی بین پریودها
- پریود های دردناک
- مقاربت دردناک
- خارش و سوزش اطراف واژن
- درد پایین شکم
علائم در مردان
باکتری کلامیدیا اغلب روی میزراه تاثیر گذاشته و علائمی مشابه آرتریت غیر گنوکوکی دارد.
فرد متوجه علائم زیر می شود:
- ترشحات موکوسی شکل و آبکی از آلت تناسلی
- درد یا حس سوزش حین ادرار
علائم کلامیدیا که تمامی جنسیت ها متوجه آن می شوند
این بیماری مقاربتی روی بخش هایی از بدن به غیر از اندام های تناسلی تاثیر می گذارد مثل:
- مقعد : فرد دچار درد، ناراحتی، خونریزی یا ترشح آبکی از ناحیه مقعد می شود
- گلو : فرد متوجه گلودرد می شود اما اگر باکتری در گلو باشد متوجه این علائم خواهد شد
- چشم : فرد متولد متوجه علائم ورم ملتحمه چشم می شود در صورتی که باکتری کلامیدیا تراکوماتیس در چشم باشد. علائم شامل قرمزی، درد و ترشح است.
در صورت مشاهده هر کدام از علائم هر چه سریع تر به پزشک مراجعه کنید.
نحوه تشخیص کلامیدیا
رایج ترین تست کلامیدیا تست تشخیصی نوکلئیک است. پزشک نمونه ای از مایع بدن را (واژینال / سرویکال) با سواب برمی دارد و نمونه ادرار از بیمار می گیرد.
سپس نمونه را به آزمایشگاه می فرستد. پزشک تست را در مطب انجام می دهد و یا از فرد می خواهد تست کلامیدیا را در منزل انجام دهد.
چون اکثر موارد کلامیدیا سمپتوماتیک هستند باید در صورت عدم وجود علائم هم غربالگری کلامیدیا انجام شود.
زنانی که در ریسک بالایی برای ابتلا به کلامیدیا هستند باید مرتب تست بدهند. زنان بیشتر از مردان از شکل شدید این بیماری رنج می برند.
مردان تغییر جنسیت یافته و افراد دو جنسه دارای واژن هم باید مدام غربالگری شوند.
در موارد زیر، در ریسک بالای ابتلا به کلامیدیا هستید:
- اگر زیر ۲۵ سال هستید
- باردار هستید
- شریک جنسی جدیدی دارید
- چندین شریک جنسی دارید
- قبلاً کلامیدیا داشتید
مردان یا مردان تراجنسیتی و دوجنسه که آلت تناسلی مردانه دارند باید برای کلامیدیا غربالگری شوند اگر:
- در شرایطی زندگی می کنند که کلامیدیا مکرراً گسترش می یابد مثل کلینیک های درمانی جنسی، کلینیک های بزرگسالان و مراکز بازپروری
- با مردان دیگر رابطه جنسی دارند
صرف نظر از سن، آناتومی جنسی یا سایر فاکتورهای خطر ساز، باید سابقه پزشکی جنسی خود را با پزشک مطرح کنید.
پزشک بهترین منبع برای راهنمایی های مفید درباره این بیماری است.
درمان کلامیدیا
کلامیدیا با آنتی بیوتیک طی یک تا دو هفته از بین می رود. نباید به محض برطرف شدن علائم، مصرف دارو را متوقف کنید.
از پزشک درباره جلسات پیگیری بعدی و اطمینان از رفع کامل بیماری بپرسید. بخشی از درمان باید شامل اجتناب از انجام رابطه جنسی برای پیشگیری از بروز دوباره عفونت توسط شریک جنسی باشد.
بنابراین شریک جنسی هم باید غربالگری و در صورت لزوم درمان شود. فرد باید:
- از فعالیت های جنسی به هر شکلی تا از بین رفتن کامل بیماری اجتناب کند. شروع درمان به معنای عاری شدن از بیماری نیست. تمامی دارو ها را طبق دستور پزشک مصرف کنید.
- به همه شرکای جنسی خود اطلاع دهید. به هر فردی که طی سه ماه اخیر رابطه داشتید این موضوع را بگویید تا آنها هم تست بدهند.
- برای سایر بیماری های آمیزشی تست دهید (اچ آی وی / ایدز- سفلیس – تبخال تناسلی– سوزاک). داشتن چندین بیماری آمیزشی کاملاً رایج بوده و باید هرچه زودتر درمان آغاز شود.
آنتی بیوتیک عفونت را از بین می برد اما جلوی آسیبی که باکتری به نقاط مختلف بدن قبل از درمان زده نمی گیرد. به همین دلیل باید مرتب غربالگری کلامیدیا انجام شود.
داروهای درمان کلامیدیا
- آزیترومایسین : معمولا به شکل تک دوز استفاده می شود
- داکسی سایکلین : هفت روز باید مصرف شود
مطمئن شوید آنتی بیوتیک را طبق دستور پزشک مصرف می کنید و تا مدتها بعد از برطرف شدن علائم به مصرف داروها ادامه دهید.
بیشتر بخوانید : درمان خانگی سوزاک
آیا کلامیدیا درمان پذیر است؟
بله کلامیدیا قابل درمان و کنترل است. برخی باکتری های قابل سرایت از طریق آمیزش، به آنتی بیوتیک ها مقاوم شده و بنابراین درمان آنها با مشکل روبرو شده است.
بنابراین بهترین راه برای مبارزه با کلامیدیا پیشگیری از گسترش این بیماری است.
در صورت عدم درمان چه اتفاقی می افتد؟
کلامیدیای درمان نشده سلامت فرد را در معرض خطر قرار می دهد. اگر هر علامتی مبنی بر وجود کلامیدیا مشاهده کردید به پزشک مراجعه کنید.
انواع غربالگری های بیماری های آمیزشی باید صورت گرفته تا از بروز مشکلات بیشتر پیشگیری شود.
بیماری های ثانویه ناشی از کلامیدیا در افراد دارای واژن
کلامیدیای درمان نشده عوارض زیر را در پی خواهد داشت:
بیماری التهاب لگن
بیماری ای جدی بوده که نیازمند بستری شدن در بیمارستان است. این مشکل وقتی رخ می دهد که یک بیماری آمیزشی درمان نشده باشد. کلامیدیا به اندام های جنسی آسیب می زند.
بیماری التهاب لگن منجر به نازایی و درد مزمن لگن می شود. همچنین بارداری خارج از رحم ایجاد کرده که جان فرد به خطر می افتد.
بیماری های مرتبط با بارداری
عفونت درمان نشده منجر به زایمان زودرس می شود. همچنین اگر باردارید و کلامیدیا دارید عفونت را به نوزاد منتقل خواهید کرد.
نوزادان متولد شده با کلامیدیا دچار پنومونی و التهاب چشم می شوند که در صورت عدم درمان، کوری را در پی خواهد داشت.
بیشتر بخوانید : علت ها و علائم سیفلیس چیست؟
عوارض کلامیدیا
عوارض کلامیدیا در افراد دارای آلت تناسلی مردانه
کلامیدیای درمان نشده سبب بروز موارد زیر می شود:
- اپیدیدیمیت : عفونت به بیضه ها و لوله اسپرم بر (اپیدیدیم) منتقل شده و علائمی مثل درد، ورم و حساسیت به لمس ایجاد می شود.
- کاهش احتمال باروری : کلامیدیا به اسپرم آسیب رسانده و احتمال بارداری را کاهش می دهد.
عوارض کلامیدیا که روی همه جنسیت ها تاثیر می گذارد
کلامیدیای درمان نشده موارد زیر را ایجاد خواهد کرد:
- افزایش ریسک آرتریت ری اکتیو که سبب ورم مفاصل و احساس درد می شود
- افزایش شانس ابتلا به اچ.آی.وی
چگونه از خود در برابر کلامیدیا محافظت کنیم؟
تنها راه پیشگیری از ابتلا به کلامیدیا، اجتناب از برقراری رابطه واژینال، مقعدی و دهانی با فرد دارای این بیماری است.
اسباب بازی های جنسی هم حامل کلامیدیا بوده و نباید با اندام های جنسی برخورد داشته باشند.
تشخیص کلامیدیا در شریک جنسی همیشه ممکن نیست چون اکثر افراد فاقد علائم هستند. همیشه پیشگیری را در ذهن داشته و رابطه ای ایمن با فقط یک شریک جنسی در زندگی خود داشته باشید.
موارد زیر را رعایت کنید:
- در زمان رابطه واژینال، مقعدی و دهانی از کاندوم استفاده کنید
- از سد دهانی در زمان رابطه دهانی یا واژن با واژن استفاده کنید
- اسباب بازی های جنسی خود را با دیگران شریک نشوید. در صورت انجام این کار بعد از مصرف آن را کامل بشویید و روی آن کاندوم بکشید.
- فقط با یک شریک جنسی که تنها با شماست رابطه داشته باشید.
کلامیدیا چقدر طول می کشد؟
با شروع درمان، کلامیدیا طی یک تا دو هفته درمان می شود. برای مبارزه با کلامیدیا آنتی بیوتیک تجویز خواهد شد.
در دوره درمانی خود هم از رابطه جنسی پرهیز کنید تا مجدد آلوده نشوید.
آیا خود به خود بهبود می یابد؟
هرگز نباید از کلامیدیا انتظار رفع، بدون اقدام درمانی خاصی داشته باشید. اگر کلامیدیا درمان نشود مشکلات جدی در زمینه سلامت ایجاد می کند.
اگر از نظر جنسی فعالیت هستید ریسک آلوده کردن دیگران را هم دارید.
بیشتر بخوانید : زگیل تناسلی چیست و درمان زگیل تناسلی
زمان مراجعه به پزشک
وقتی نوبت به کلامیدیا می رسد، اقدامات پیشگیرانه حرف اول را می زنند. درباره خطرات بروز این بیماری با پزشک صحبت کنید.
غربالگری های بیماری های آمیزشی را طبق برنامه ریزی پزشک انجام دهید. اگر تست کلامیدیای شریک جنسی شما مثبت شد با پزشک ملاقات کنید.
سوالات متداول
اکثر افراد دارای کلامیدیا هرگز متوجه علائم این بیماری نمی شوند. اما ترشح غیرعادی از واژن یا آلت تناسلی ممکن است نشانه ای از وجود عفونت کلامیدیا باشد.
درد، خونریزی یا ترشح مقعد هم از علائم کلامیدیا هستند.
کلامیدیا همیشه بو ندارد اما یکی از علائم آن ترشحات غیر طبیعی واژینال با بوی بد است.
یک هفته بعد از آغاز مصرف آنتی بیوتیک احساس بهتری خواهید داشت. حتی با حذف علائم هم دوره درمانی خود را کامل کنید.
فرد در صورتی کلامیدیا می گیرد که شریک جنسی او رابطه واژینال، دهانی یا مقعدی با کسی داشته که مبتلا بوده است. افراد حاضر در این رابطه ممکن است نظرات مختلفی درباره نوع خیانت داشته باشند و همین امر منجر به سوء برداشت خواهد شد.
درباره روابط جنسی با شریک جنسی خود با صداقت رفتار کنید. همیشه رابطه ای ایمن فقط با یک نفر داشته تا ریسک بروز کلامیدیا کاهش بیابد. غربالگری های منظم و دوره ای را فراموش نکنید.
برای غربالگری، تشخیص و درمان بیماری های مقاربتی مانند کلامیدیا، سیفلیس، سوزاک، تبخال تناسلی، زگیل تناسلی یا ویروس اچ پی وی و … در تهران به کلینیک اورولوژی الهام مراجعه کنید.
برای دریافت مشاوره و یا نوبت حضوری برای درمان زائده های پوستی، با شماره تلفن های : ۰۲۱۸۸۰۷۳۱۳۶ و یا از طریق تماس تلفنی و یا واتساپ با شماره ۰۹۳۳۷۸۳۶۸۲۰ در تماس باشید.
سایر شماره تماس های کلینک : 02188591523 و 02188591358
آدرس ما را در صفحه تماس با ما مشاهده کنید.
