مشکلات و آسیب های رایج بیضه ها در مردان
بیماری های غیر سرطانی مختلفی هستند که بیضه ها را درگیر می کنند. بیضه ها آسیب پذیر هستند چون عضله یا استخوانی از آنها محافظت نمی کند. در صورت بروز هرگونه مشکل در مورد بیضه ها باید به پزشک مراجعه کنید. در این مقاله به بررسی مشکلات و آسیب های رایج بیضه ها در مردان می پردازیم.
آناتومی بیضه
بیضه ها متشکل از دو غده تخم مرغی شکل هستند که هورمون های جنسی و اسپرم تولید می کنند. هر بیضه با پوشش خارجی به نام تونیکا آلبوگینه پوشیده شده که درون کیسه ای به نام کیسه بیضه است.
تولید اسپرم نیازمند دمایی حدود ۲۲ درجه سانتیگراد پایین تر از دمای بدن است. به همین دلیل بیضه ها خارج از بدن قرار گرفته اند.
آسیب های رایج بیضه ها
تورشن (چرخش) بیضه
بند بیضه بیضه ها را به بدن متصل می کند. چرخش بیضه وقتی رخ می دهد که این بند پیچ خورده و منبع خونی بیضه را قطع کند. این مشکل در هر سنی رخ می دهد اما بیشتر بین سنین بلوغ تا دهه ۲۰ زندگی دیده می شود.
تورشن بیضه نیازمند توجه کامل پزشکی است. فعالیت شدید فیزیکی گاهی سبب پیچش این بند می شود.
در اکثر موارد، علت بروز آن ناهنجاری های موجود در آناتومی بدن فرد (ساختار بدن) است.
علائم چرخش بیضه
علائم چرخش بیضه عبارتند از:
- درد شدید
- ورم کیسه بیضه
- تهوع و استفراغ
این علائم اغلب با علائم سایر عفونت های بیضه اشتباه گرفته می شوند بنابراین ابتدا باید احتمال تورشن داد و بعد عفونت. توجه فوری پزشکی برای نجات بیضه ضروری است. با جراحی، بند پیچیده شده باز می شود و جریان خون به بیضه برمی گردد.
پزشک ابتدا از معاینه و سونوگرافی برای تشخیص صحیح استفاده می کند. نرخ نجات بیضه درگیر شده بدون انجام جراحی طی ۴ تا ۶ ساعت بعد از آسیب بسیار ضعیف است.
در صورت شک به تورشن، جراحی هرچه سریع تر باید انجام شود چون هر گونه تعویق منجر به از دست رفتن بیضه خواهد شد.
اگر منبع خونی بیضه برای مدت طولانی قطع شده باشد، بیضه قابل نجات نخواهد بود و برداشته می شود.
در بسیاری از موارد، جراح بند بیضه را در نقطه ای ایمن و درگیر نشده محکم می کند تا از چرخش احتمالی در آینده پیشگیری کند.
اگر بیضه برداشته شود، از پروتز (بیضه سیلیکونی) به عنوان جایگزین استفاده می شود (به دلایل زیبایی).
چرخش آپاندیس بیضه
آپاندیس بیضه بافتی کوچک در یک سوم بالایی بیضه است که هیچ عملکرد مشخصی ندارد.
چرخش آپاندیس بیضه یعنی این قسمت پیچ خورده و منبع خونی اش را قطع می کند. این مشکل به آسانی با چرخش بیضه اشتباه گرفته می شود چون علائم آن ها شبیه هم هستند.
شروع درد کند تر بوده و مشکل اغلب با نقطه ای آبی روی سطح کیسه بیضه آغاز می شود.
جراحی جهت اصلاح مشکل نیاز است اما بیضه در خطر از بین رفتن نیست.
سرطان بیضه
سرطان بیضه رشد توده غیر طبیعی و سفت بدون درد در بیضه ها است.
در اکثر موارد، سرطان بیضه با درمان های زود هنگام رفع می شود. اورکیکتومی یا همان برداشتن قسمت درگیر شده بیضه معمولا اولین درمان برای همه انواع سرطان بیضه است.
سایر بیماری های بیضه
مشکلات دیگری که بیضه را درگیر می کنند عبارتند از:
اپیدیدیمیت
اپیدیدیم ها مجموعه ای از لوله های کوچک هستند که در پشت هر بیضه قرار گرفته اند. اپیدیدیم اسپرم را جمع و ذخیره می کند.
اپیدیدیمیت عفونت و التهاب این لوله ها است. از علل بروز آن می توان به عفونت مجاری ادراری و بیماری های مقاربتی اشاره کرد.
برای درمان اپیدیدیمیت از آنتی بیوتیک استفاده می شود.
اپیدیدیمو – اورکیت
اپیدیدمو اورکیت عفونت اپیدیدیم، بیضه یا هر دو بوده و باعث التهاب و درد می شود. درمان آن آنتی بیوتیک است.
واریکوسل
۱۰ تا ۱۵ درصد از مردان واریکوسل دارند که در رگ های خونی بیضه رخ می دهد.
وقتی فرد می ایستد خون درون رگ ها باید در نقطه مقابل جاذبه به قلب برگردد. دریچه رگ های خونی به انجام این پروسه کمک می کنند.
اگر دریچه ها از کار افتاده باشند خون در رگ ها تجمع می یابد. این مسئله سبب ورم رگ ها شده و باعث ظاهر واریسی رگ ها می شود.
واریکوسل معمولاً به درمان نیازی ندارد مگر اینکه شدید شده و درد و ناباروری ایجاد کند.
ارتباط بین واریکوسل و ناباروری هنوز معلوم نیست و تحقیقات ادامه دارند. درمان شامل جراحی یا تکنیک های رادیولوژی جهت انسداد نقطه درگیر شده رگ های بیضه و هدایت مجدد جریان خون است.
بیشتر بخوانید : سرطان بیضه و واریکوسل چه تفاوتی دارند؟
هماتوسل
هماتوسل لخته خون به علت آسیب یا ضربه به بیضه ها یا کیسه بیضه است. در بعضی موارد بدن این خون را دوباره جذب می کند. در غیر این صورت به جراحی جهت رفع لخته نیاز می شود.
هیدروسل
در این مشکل مایعات تجمع یافته و باعث ورم بیضه می شود. در بعضی موارد، بدن این مایع را جذب می کند. با اینکه هیدروسل دردی ندارد اما آنقدر بزرگ می شود که به جراحی جهت رفع آن نیاز خواهد شد.
اسپرماتوسل
اسپرماتوسل تجمع مایع پر از اسپرم نزدیک اپیدیدیم است که توده ای دیگر روی بیضه ایجاد می کند. هیدروسل بی خطر است اما در صورت بزرگ شدن به جراحی نیاز دارد. معمولا بعد از وازکتومی اسپرماتوسل ایجاد می شود.
پایین نیامدن بیضه ها
ممکن است یک یا هر دو بیضه ها در شکم مانده و پایین نیایند. نوزادان پسر نارس و کم وزن بیشتر در معرض این مشکل قرار می گیرند.
یکی از عوامل خطرساز سرطان بیضه که ارتباط بسیار مستقیمی با ناباروری دارد همین پایین نیامدن بیضه ها است. اگر بیضه ها تا ۱۲ ماهگی پایین نیامدند خطر بالایی برای آسیب به تولید اسپرم بعد ها در زندگی فرد به وجود می آید.
آسیب به بیضه ها
بیضه ها به آسانی آسیب می بینند چون توسط عضله یا استخوان محافظت نمی شوند.
مهم ترین انواع این آسیب ها عبارتند از:
- شکافته شدن یا سوراخ شدن مثلاً به دلیل گاز گرفتگی یا ضربه چاقو
- برخورد جسم در حال حرکت مثل لگد خوردن به بیضه یا خوردن دستگاهی به بیضه
- برخورد حاصل از ضربه جسم ثابت مثل افتادن روی سطح سخت
نتیجه چنین ضربه هایی پارگی رگ های خونی یا پارگی بیضه است. پزشک شدت آسیب ها را با معاینه و سونوگرافی تشخیص می دهد.
اگر ظاهر بیضه ها طبیعی بود مسکن تجویز می کند. حتی بدون سونوگرافی پزشک اقدام به جراحی خواهد کرد مخصوصا اگر احتمال چرخش بیضه ها وجود داشته باشد.
جراحی معمولاً با بیهوشی انجام می شود. آسیب های جدی به بیضه ها نیازمند جراحی و ترمیم و در بعضی موارد برداشتن نقطه مشکل دار در بیضه است. باروری یک مرد فقط با یک بیضه مشکلی ندارد.
بیشتر بخوانید : ترس از ابتلا به سرطان بیضه در جوانان
کاهش خطرات مشکلات بیضه
- جانب احتیاط را برای پیشگیری از بروز هرگونه حادثه رعایت کنید مثلا رانندگی ایمن و استفاده از کمربند ایمنی
- مراقبت از خود در مقابل بیماری های آمیزشی با استفاده از کاندوم
- همیشه حین ورزش از پوشش های محافظتی بیضه استفاده کنید
- اگر بیضه ها آسیب دیدند با اورژانس تماس بگیرید
- مدام برای بیضه ها خود آزمایی انجام دهید تا هرگونه توده احتمالی و مشکل غیر عادی را تشخیص دهید.
برای یادگیری نحوه خودآزمایی به پزشک مراجعه کنید و در صورت بروز هر گونه درد بیضه یا علائم غیر طبیعی و مشاهده توده یا ورم حتما با پزشک مشورت کنید.
برای دریافت مشاوره و یا نوبت حضوری برای درمان زائده های پوستی، با شماره تلفن های : ۰۲۱۸۸۰۷۳۱۳۶ و یا از طریق تماس تلفنی و یا واتساپ با شماره ۰۹۳۳۷۸۳۶۸۲۰ در تماس باشید.
سایر شماره تماس های کلینک : 02188591523 و 02188591358
آدرس ما را در صفحه تماس با ما مشاهده کنید.
