غده پروستات چیست – تست ها و بیماری های غده پروستات
یکی از سوالاتی که در مورد آناتومی بدن مردان وجود دارد این است که غده پروستات چیست و در کجا قرار دارد؟ در این مقاله قصد داریم به بررسی آناتومی غده پروستات در مردان و انواع بیماری ها و مشکلات رایج آن بپردازیم.
غده پروستات یکی از اندام های تناسلی است که دقیقا در زیر مثانه مردان قرار دارد.
این غده که تقریبا اندازه و شکل گردو است، بخش مهمی از دستگاه تناسلی مردان به حساب می آید.
غده پروستات در دوران بلوغ به اندازه بالغ خود رسیده و تا اواخر چهل سالگی یا اوایل پنجاه سالگی به همان اندازه باقی می ماند و بعد از این سن کم کم شروع به بزرگ شدن می کند.
غده پروستات از بافت غده ای، استرومایی (حمایت کننده) و ماهیچه های صاف که در داخل یک کپسول جوش خورده اند تشکیل شده و مجاری ادرار را احاطه کرده است.
غده پروستات معمولا به عنوان یک عضو منفرد شناخته می شود، اما در واقع از تعدادی غدد لوله ای یا کیسه مانند شکل گرفته که مایعات را از طریق مجاری انزالی به داخل مجرای ادرار ترشح می کنند.
آشنایی با آناتومی غده پروستات در مردان
غده پروستات از نظر بافت شناسی و تشریحی به سه ناحیه مجزا با نام های ناحیه انتقال، ناحیه مرکزی و ناحیه محیطی تقسیم می شود.
- ناحیه انتقال : بخشی از مجاری ادراری که از پروستات می گذرد (بین مثانه و قسمتی از مجاری ادراری که verumontanum نامیده می شود) را احاطه می کند. این ناحیه تنها حدود 5 درصد از غده پروستات را تشکیل می دهد، اما منشا اولیه هایپرپلازی خوش خیم یا بزرگ شدن پروستات است. منطقه انتقال قسمتی از پروستات است که با افزایش سن مردان رشد می کند.
- ناحیه محیطی : 70 درصد غده پروستات را تشکیل داده و نواحی مرکزی و انتقال را در بر می گیرد. بیشتر موارد پروستاتیت (التهاب پروستات) و سرطان پروستات در ناحیه محیطی رخ می دهند.
- ناحیه مرکزی : یک چهارم غده پروستات را تشکیل داده و از ناحیه انتقال و همچنین مجاری انزالی که از وزیکول های تولید کننده مایع منی تا پروستات امتداد یافته است را احاطه می کند.
این نواحی توسط یک استرومای غیر غده ای یا نوعی بافت پشتیبان که از فیبرهای عضلانی و بافت های همبند فیبری تشکیل شده است، احاطه شده اند.
مشکلات و بیماری های غده پروستات در مردان
مشکلات و بیماری های رایجی که بر غده پروستات تأثیر می گذارند عبارتند از:
- سرطان پروستات : سرطان پروستات دومین سرطان رایجی است که مردان و افرادی که در بدو تولد مرد هستند (AMAB) را درگیر می کند.
- التهاب (پروستاتیت) : چهار وضعیت مختلف از جمله پروستاتیت حاد باکتریایی، پروستاتیت باکتریایی مزمن، سندرم درد مزمن لگن و پروستاتیت التهابی بدون علامت باعث التهاب غده پروستات می شوند. التهاب رایج ترین مشکل دستگاه ادراری در مردان کمتر از 50 سال و سومین مشکل رایج در مردان بالای 50 سال است.
- هایپرپلازی خوش خیم پروستات : این بیماری باعث رشد پروستات و انسداد مجاری ادراری می شود و تقریبا همه مردان با افزایش سن این مشکل را تجربه می کنند.
بیشتر بخوانید : لزوم تست پروستات برای مردان بالای 50 سال
علائم هشدار دهنده مشکلات غده پروستات
در ادامه برخی از علائم هشدار دهنده مشکلات غده پروستات که باید از آن ها آگاه باشید آورده شده است:
- تکرر ادرار به خصوص در شب
- مشکل در شروع یا توقف ادرار
- جریان ضعیف یا چندگانه ادرار
- درد یا سوزش هنگام ادرار
- وجود خون در ادرار یا مایع منی
- درد یا ناراحتی در ناحیه لگن، کمر یا ران
- اختلال نعوظ
- از دست دادن کنترل مثانه یا بی اختیاری ادرار
- احساس تخلیه ناقص مثانه پس از دفع ادرار
- کاهش جریان ادرار یا احساس فشار هنگام ادرار کردن
آزمایش غده پروستات
آزمایش های مختلفی برای تشخیص بیماری ها و مشکلات غده پروستات وجود دارد.
انواع آزمایش های رایج برای بررسی سلامت غده پروستات عبارتند از:
- معاینه رکتوم دیجیتال : این معاینه فیزیکی توسط پزشک انجام می شود. پزشک با استفاده از دستکش یک انگشت روغن کاری شده را برای بررسی هرگونه توده یا ناهنجاری در غده پروستات وارد رکتوم می کند.
- آزمایش خون آنتی ژن اختصاصی پروستات : این آزمایش سطح آنتی ژن اختصاصی در خون یا پروتئینی که توسط غده پروستات تولید می شود را اندازه گیری می کند. افزایش سطح این ماده وجود سرطان یا مشکلات دیگر پروستات را نشان می دهد.
- تست سرعت جریان ادرار : این آزمایش سرعت خروج ادرار از مثانه را در حین ادرار کردن اندازه گیری کرده و به تشخیص مشکلات ادراری ناشی از بزرگ شدن غده پروستات کمک می کند.
- سونوگرافی ترانس رکتال : این آزمایش از امواج صوتی برای ایجاد تصاویری از غده پروستات استفاده کرده و به کمک آن ها می توان سرطان پروستات و سایر ناهنجاری های غده پروستات را تشخیص داد.
- بیوپسی پروستات : در این آزمایش یک نمونه بافت کوچک از غده پروستات گرفته شده و برای بررسی زیر میکروسکوپ قرار داده می شود. بیوپسی معمولا زمانی که سایر آزمایش ها احتمال سرطان پروستات را نشان دهند تجویز خواهد شد.
- ام آر آی : در تصویربرداری تشدید مغناطیسی از آهنرباهای قدرتمند و امواج رادیویی برای تهیه تصاویری از غده پروستات استفاده می شود. این آزمایش برای تعیین اندازه و محل تومورها در غده پروستات کاربرد دارد.
چگونه غده پروستات را سالم نگه داریم؟
با رعایت موارد زیر به حفظ سلامت غده پروستات کمک کنید:
- غربالگری منظم پروستات : اکثر افراد باید غربالگری را از سن 50 سالگی شروع کنند. اگر سابقه خانوادگی سرطان پروستات دارید، بهتر است که غربالگری را از سنین پایین تر شروع کنید.
- ورزش منظم : افرادی که فعالیت بدنی بیشتری دارند کمتر به هایپرپلازی خوش خیم پروستات مبتلا می شوند.
- تغذیه سالم : خوردن مقدار توصیه شده میوه، سبزیجات و پروتئین سالم در افزایش سلامت پروستات نقش دارد.
- ترک دخانیات : مصرف دخانیات خطر ابتلا به سرطان پروستات را افزایش می دهد.
بیشتر بخوانید : مشکلات رایج پروستات در مردان
آیا مکمل ها سلامت غده پروستات را بهبود می بخشند؟
مکمل های غذایی تحت آزمایشات بالینی قرار نگرفته و نیازی به دریافت تاییدیه از سازمان غذا و دارو ندارند، بنابراین اطلاعات زیادی در مورد آن ها در دسترس نیست.مکمل ها فواید جزئی دارند، اما بیشتر افراد متوجه فواید آن نمی شوند.
سوالات متداول درباره غده پروستات در مردان
غده پروستات یک غده کوچک به شکل گردو است که درست زیر مثانه مردان قرار دارد. این غده مسئول تولید مایع منی یا مایعی است که اسپرم را تغذیه و حمل می کند.
بله، می توانید بدون غده پروستات زندگی کنید. اگر سرطان پروستات داشته باشید، احتمالا پزشک توصیه می کند کل غده پروستات را بردارید. عوارض جانبی رایج زندگی بدون پروستات شامل اختلال نعوظ و ادرار غیرقابل کنترل است.
پروستاتیت (التهاب پروستات)، هایپرپلازی خوش خیم پروستات (بزرگ شدن پروستات) و سرطان پروستات رایج ترین مشکلات غده پروستات هستند.
مردان بالای 50 سال بیشت با مشکلات غده پروستات مواجه می شوند. سایر عوامل خطر از جمله سابقه خانوادگی مشکلات پروستات، چاقی و رژیم غذایی سرشار از چربی های اشباع شده خطر ابتلا به بیماری های مربوطه را افزایش می دهند.
علائم ناشی از وجود مشکل در غده پروستات شامل تکرر ادرار، مشکل در شروع یا توقف ادرار، ضعیف بودن جریان ادرار، درد یا سوزش هنگام ادرار، وجود خون در ادرار یا مایع منی و درد در ناحیه لگن یا کمر است.
مشکلات پروستات معمولا از طریق معاینه فیزیکی، آزمایش های خون (مانند آزمایش PSA) و تصویربرداری (مانند سونوگرافی یا ام آر آی) تشخیص داده می شوند.
درمان مشکلات غده پروستات در مردان با توجه به علت زمینه ای و شدت علائم مشخص شده و شامل مصرف دارو، تغییر سبک زندگی، جراحی یا پرتودرمانی خواهد بود. شما نیز می توانید برای درمان مشکلات و بیماری های پروستات به کلینیک اورولوژی الهام واقع در شهرک غرب مراجعه کنید.
برای دریافت مشاوره و یا نوبت حضوری برای درمان زائده های پوستی، با شماره تلفن های : ۰۲۱۸۸۰۷۳۱۳۶ و یا از طریق تماس تلفنی و یا واتساپ با شماره ۰۹۳۳۷۸۳۶۸۲۰ در تماس باشید.
سایر شماره تماس های کلینک : 02188591523 و 02188591358
آدرس ما را در صفحه تماس با ما مشاهده کنید.