ارتباط بین بیماری های قلب و کلیه
.
تمام اعضای بدن تا حدودی به یکدیگر وابسته هستند و عملکرد یک عضو به توانایی تمام اعضای دیگر بستگی دارد. این وابستگی به ویژه میان قلب و کلیه ها بیشتر است.
افراد مبتلا به بیماری قلبی مزمن بطور نگران کننده ای در نهایت به بیماری مزمن کلیوی مبتلا می شوند. در مقابل نیز بیماری های کلیوی خطر ابتلا به بیماری های قلبی را به شدت افزایش می دهند.
این بدان معناست که افرادی که در یکی از اعضای این سیستم ها مشکل دارند باید از احتمال بروز مشکل در اندام دیگر آگاه باشند و برای جلوگیری از آن اقدامات منطقی انجام دهند.
رابطه بین بیماری قلبی و بیماری کلیوی
بیماری های قلبی و کلیوی اغلب با یکدیگر اتفاق می افتند و حداقل پنج شرایط بالینی برای این امر وجود دارد:
- دوره های حاد نارسایی قلبی می توانند منجر به آسیب حاد کلیه شوند.
- نارسایی مزمن قلب در طولانی مدت اغلب باعث بیماری مزمن کلیه می شود.
- ضعف مداوم عملکرد کلیه می تواند باعث نارسایی حاد قلبی شود.
- بیماری مزمن کلیه یک عامل خطرناک برای بیماری شریان کرونری، نارسایی قلبی و آریتمی قلبی است.
- چندین مشکل پزشکی مانند دیابت یا لوپوس که بر اعضای سیستم های مختلف تأثیر می گذارند اغلب باعث ایجاد بیماری های قلبی و کلیوی می شوند.
بنابراین در صورت وجود بیماری قلب یا کلیه ها خطر نسبتاً زیادی وجود دارد که در عضو دیگر نیز مشکلات پزشکی ایجاد شود.
این رابطه کلی بین بیماری های قلبی و کلیوی گاهی سندرم کاردیوئنال نامیده می شود.
تعجبی ندارد که بیماری در اعضای هر دو سیستم بدتر از بیماری در تنها یکی از آن هاست.
افراد دارای نارسایی مزمن قلبی و همچنین بیماری کلیوی بطور قابل توجهی در معرض خطر مرگ زودرس قرار دارند.
همچنین مشکلات قلبی و عروقی تقریباً در میان نیمی از مبتلایان به بیماری مزمن کلیه منجر به مرگ می شود.
اگرچه هنوز درک کاملی در ارتباط با راه های بسیاری که بیماری های قلبی منجر به بیماری کلیوی می شوند و برعکس وجود ندارد، اما درک این رابطه در سال های اخیر بسیار پیشرفت کرده و به ما برای انجام اقدامات منطقی برای کاهش خطر کمک می کند.
بیماری قلبی می تواند باعث مشکلات کلیوی شود
نارسایی قلبی وضعیت بالینی است که تقریباً می تواند در اثر هر نوع بیماری قلبی رخ دهد و از این رو بسیار شایع است.
بیماری کلیوی از مشکلات برجسته ناشی از نارسایی قلبی است. این مشکل به روش های متفاوت می تواند منجر به بیماری کلیوی شود. عاملین اصلی این اتفاق عبارتند از:
افت برون دهی قلب
در نارسایی قلب مزمن احتمال دارد مقدار خونی که قلب می تواند پمپ کند کاهش یابد. این کاهش جریان حجم خون فیلتر شده توسط کلیه ها را کاهش داده و این امر منجر به تضعیف عملکرد کلیه ها می شود.
تغییرات عصبی
برای جبران افت برون دهی قلب که اغلب بر اثر نارسایی قلبی اتفاق می افتد در سیستم عصبی سمپاتیک و سیستم رنین آنژیوتانسین آلدوسترون یا هورمون هایی که حجم نمک و آب در گردش خون را کنترل می کنند تغییراتی ایجاد می شود.
این تغییرات در عملکرد سیستم عصبی و هورمون ها تغییرات نوروهومورال نامیده می شوند.
این تغییرات نوروهومورال باعث احتباس نمک و آب در بدن می شوند.
احتباس آب و سدیم در کوتاه مدت می تواند میزان رسیدن خون به سایر اندام های حیاتی را بهبود ببخشد اما این تغییرات در طولانی مدت منجر به تورم و حتی کاهش بیشتر برون دهی قلبی می شوند.
بنابراین این تغییرات در مدت طولانی منجر به کاهش بیشتر جریان خون به کلیه ها و کاهش چشمگیر عملکرد آن ها می شود.
افزایش فشار در رگ های کلیوی
کاهش کارآیی قلب در نارسایی قلبی منجر به افزایش فشار درون رگ ها می شود.
فشار بیشتر در رگ های کلیوی (رگ هایی که کلیه ها را تخلیه می کند) تصفیه کردن خون در کلیه را دشوارتر کرده و بنابراین عملکرد کلیه بدتر می شود.
در نتیجه این مشکلات و مکانیسم های دیگر نارسایی مزمن قلبی فشارهای زیادی بر کلیه ها وارد شده که با گذشت زمان باعث آسیب دائمی کلیه ها می شود.
چگونه بیماری کلیوی باعث بروز مشکلات قلبی می شود
در حالت دیگر اغلب بیماری کلیوی منجر به مشکلات قلبی می شود. این مشکل به دو صورت اصلی اتفاق می افتد.
اول، بیماری مزمن کلیه معمولاً منجر به احتباس نمک و آب می شود که می تواند فشار قابل توجهی بر قلب وارد کند.
در صورت وجود هر نوع بیماری زمینه ای قلبی اعم از بیماری شریان کرونری و بیماری دریچه قلب یا کاردیومیوپاتی (بیماری عضله قلب) این افزایش حجم مایعات بدن می تواند باعث بدتر شدن عملکرد قلب و منجر به نارسایی قلبی شود.
دوم، بیماری مزمن کلیوی از عوامل خطر اصلی برای ابتلا به بیماری شریان کرونری و بدتر شدن بیماری های زمینه ای شریان کرونری که از قبل وجود داشته است محسوب می شود.
علائم افراد مبتلا به بیماری مزمن کلیه که بیماری شریان کرونری نیز دارند نسبت به افراد مبتلا به این بیماری بدون بیماری کلیوی به طور چشمگیری بدتر بوده و پیامدهای بدتری بهمراه دارد.
بیماری مزمن کلیوی اغلب به بیماری شریان کرونری منجر می شود
دو دلیل برای احتمال ابتلا به بیماری شریان کرونری در مبتلایان به بیماری مزمن کلیه وجود دارد.
مطالعات جمعیتی نشان داده است که احتمال وجود عوامل خطرزای معمولی برای ابتلا به بیماری شریان کرونری در مبتلایان به بیماری مزمن کلیه بسیار بالاست.
این موارد شامل سیگار کشیدن، دیابت، کلسترول بالا، فشار خون بالا، سبک زندگی بی تحرک و سن بالا می باشد.
بیماری مزمن کلیه حتی بدون چنین عوامل خطر مرتبط به تنهایی خطر ابتلا به بیماری شریان کرونری را به شدت افزایش می دهد.
بیماری کلیه با مکانیسم های مختلف مانند جمع کردن سموم (به اصطلاح سموم اورمیک) در خون به دلیل عملکرد غیر طبیعی کلیه خطر ابتلا به بیماری شریان کرونری را افزایش می دهد.
سایر ناهنجاری های خون و متابولیک مرتبط با بیماری مزمن کلیه مانند متابولیسم غیر طبیعی کلسیم، کم خونی، حالت التهابی مزمن (در اثر افزایش سطح CRP)، تغذیه نامناسب و بالا رفتن سطح پروتئین خون نیز این خطر را افزایش می دهند.
در مجموع به نظر می رسد این عوامل خطر منجر به اختلال در عملکرد عمومی اندوتلیال می شود که یک بیماری مرتبط با بیماری شریان کرونری و سایر بیماری های قلبی عروقی از جمله فشار خون بالا، اختلال عملکرد دیاستولیک و سندرم قلبی x است.
در نتیجه بیماری شریان کرونری نه تنها در مبتلایان به بیماری مزمن کلیه شایع است، بلکه به نظر می رسد این مشکل در صورت ابتلا به بیماری کلیوی شدیدتر بوده و به درمان کمتر پاسخ می دهد.
نحوه جلوگیری از بیماری هر دو اندام قلب و کلیه
از آنجا که بیماری های قلب و کلیه اکثراً با یکدیگر اتفاق می افتند لازم است هر شخص که در هر یک از اعضای این سیستم ها مشکل دارد برای جلوگیری از بروز بیماری در اندام دیگر با پزشکان همکاری کند.
بیماری قلبی
در صورت داشتن مشکل قلبی بهترین راه برای جلوگیری از ابتلا به بیماری کلیوی این است که مطمئن شوید که تحت درمان مناسب برای وضعیت قلب خود قرار می گیرید.
این بدان معناست که برای مشکلات زمینه ای قلبی (بیماری بیماری شریان کرونری، بیماری دریچه قل، کاردیومیوپاتی یا هر بیماری دیگر) درمان مورد نیاز را دنبال کرده و همچنین برای دستیابی و حفظ سلامت عمومی سیستم قلبی عروقی هر کاری که می توانید انجام دهید.
این اقدامات شامل درمان فشار خون، دیابت و چربی خون بالا، حفظ وزن سالم، ترک سیگار و ورزش زیاد است.
بیماری کلیوی
همانطور که دیدیم بیماری کلیوی به تنهایی از عوامل اصلی خطر ابتلا به بیماری شریان کرونری است.
این بدان معناست که در صورت ابتلا به بیماری کلیوی لازم است سایر عوامل خطر قلبی عروقی (که قبل تر به آن اشاره کردیم) را کنترل کنید.
مدیریت عوامل خطر تهاجمی باید هدف اصلی قرار گرفته و برای کنترل خطر هر اقدامی لازم است انجام دهید.
همچنین اکثر متخصصان به تمام مبتلایان بیماری مزمن کلیه توصیه می کنند داروی استاتین مصرف کنند و برای پیشگیری از بروز مشکل به نسبت به آسپیرین توجه جدی داشته باشند.
این اقدامات می تواند به جلوگیری از عواقب جدی تر بیماری شریان کرونری کمک کند.
بیشتر بخوانید: آسیب کلیه ها : موارد قابل توجهی که باعث آن می شوند
بیشتر بخوانید: انواع بیماری کلیه ، علائم و درمان
بیماری های کلیه می تواند خطر ابتلا به بیماری قلب را افزایش دهد و بالعکس.
لازم است هر شخص مبتلا به مشکل پزشکی مرتبط با هر یک از اعضای این سیستم ها نه تنها برای پیشرفت درمان بیماری قبلی، بلکه برای جلوگیری از بروز یک مشکل پزشکی جدید در اندام های حیاتی دیگر نیز اقدامات لازم را انجام دهد.
برای دریافت نوبت از دکتر علی حاجب متخصص اورولوژی با کلینیک الهام تماس بگیرید.
تلفن ثابت
تلفن همراه
آدرس:
تهران، شهرک غرب، بلوار فرحزادی، دویست متر بالاتر از بلوار دادمان، کوچه ناخدا محتاج، انتهای بن بست، پلاک یک، طبقه یک
